(GHA İskandinavya Özel Haber)
Son yıllarda İsveç’te artan çete savaşları onlarca insanın hayatına mal oldu. Devlet, göçmen mahallelerini sorunlu bölgeler olarak tanımlıyor. Geçen yıl sadece 53 kişi çete savaşlarında yaşamını yitirirken, 111 kişi de yaralandı.
İsveç’te çeteleşme ve uyuşturucu kullanımı artmaya devam ediyor. Sağ partilerin göçmen karşıtı SD’nin desteğiyle 2024 yılında göçmenlere yönelik yeni yasalar hayata geçirildi.
İsveç Ulusal Suçları Önleme Konseyi’nin raporuna göre, ülkede son yıllardaki silahlı saldırı oranı Avrupa’da “çok yüksek” seviyede. Avrupa genelinde her yıl 1 milyon kişiden 1,6’sı saldırı sonucu yaşamını yitirirken, İsveç’te bu oran 1 milyon kişide ortalama 4 ölüm olarak belirlendi. 2023 yılında İsveç’te 340 silahlı saldırı meydana geldi ve bu saldırılarda 53 vatandaş hayatını kaybetti, 111 kişi yaralandı.
Çeteler Kendi İktidarlarını Kurdu
Çeteleşmenin belirgin bir şekilde arttığı İsveç’te özellikle göçmen mahallelerinde ve “getto” olarak adlandırılan bölgelerde çeteler adeta devlet gibi. Göteborg’ta Türk-Arap kökenli İmam Ali Khan’ın çetesinin baskısı altındaki Angered mahallesinde, çete üyeleri trafiği kapatıp kimlik kontrolü yaparak bölgede terör estiriyor. İşyerlerinden haraç alarak bölgedeki insanları rahatsız eden çete, döviz büroları ile milyonlarca İsveç Kronu akladığı tespit edildi.
İsveç’te Birçok Bölge Sorunlu Olarak Nitelendiriliyor
Göteborg’un Hisingen bölgesi, Angered, Hjälbo, Hammarkullen, Gårdsten gibi göçmen mahalleleri ile Stockholm’un Rinkeby/Tensta, Botkyrka mahalleleri ve Malmö’de çeteleşme ve uyuşturucu kullanımı kontrol altına alınamıyor. İsveç devletinin yıllardır göçmenleri aynı bölgelere sıkıştırması ve İsveçlilerden uzak bir yerde tutarak onları izole etmesi, göçmenlerin yaşadıkları bölgelerdeki okullara ve hastanelere yeteri kadar önem vermemesinden dolayı, o bölgede yaşayan gençlerin çok azı eğitim haklarını kullanabiliyor. Çocuklar okuyamadığı ve kendini dışlanmış hissettikleri için çetelerle küçük yaşta tanışıyor. Çetelere katılan gençler kendi gruplarını kurarken, aralarında rekabet artıyor ve çatışmalar, cinayetler ve iktidar savaşları halkı olumsuz etkiliyor.
Sokaklar Belirli Saatlerden Sonra Güvenli Değil
İsveç’in sözde refah ve güvenliğiyle bilinen imajı, son dönemde çete savaşları nedeniyle sarsılıyor. Göteborg’ta 15 ve 16 yaşlarındaki gençlerin, özellikle gece saat 24’ten sonra sokaklarda insanların eşyalarını gasp ettiği, popüler mahallelerde yaşanan bu suçların artık sadece göçmen mahallelerine değil, genel olarak şehre yayıldığı gözlemleniyor.
Devlet Çetelere Karşı Savaşıyor Görünmek İstiyor Ama Gerçek: Olayları Kontrol Altına Almıyor
Sağ ve aşırı sağ göçmen karşıtı faşist partiler çetelere karşı mücadele başlattığını açıklarken, aslında uzun yıllardır bu bölgelerde uygulanan ‘çeteler birbirini öldürsün’ mantığına mahkum edilmiş durumda. Yıllardır bu bölgeler hem polis hem İsveç İstihbarat Servisi Säpo tarafından gözlem altında olmasına rağmen çeteler büyüyor ve birbirini sokak ortasında öldürmeye devam ediyor. Bu da devletin aslında çetelerle mücadele etmediğini aksine çetelerin gelişip palazlanmasına göz yumduğunu gösteriyor. Sonucunda ise ‘bırakın birbirini öldürsünler’ mantığını göz önüne seriyor. Kitlesel çeteleşme olaylarında polisin olaylara geç müdahale ettiği ve bunun yetersiz polisin olmasından kaynaklandığını her olayda açıklayan emniyet birimleri, aslında bunun altında devletin bu olayları çözmek için yeteri kadar kaynak ayırmadığını da gözler önüne seriyor.
Yeni yasa kapsamında polisin suç şebekelerini önlemek ve soruşturmak için daha fazla yetkiye sahip olacağı gözlenirken, silah suçları ve patlayıcılar için İsveç Devleti’nin bulduğu tek çözüm “yüksek ceza”!
Avukat David M: Yasalar Katılaşıyor
Avukat David M, özellikle silah kullanımı, kötü muamele, uyuşturucu satışı ve ciddi tehdit suçlarına daha ağır cezalar getiren yeni yasal düzenlemelerin bu yıl içinde hayata geçeceğini belirtti. Polise geniş yetkiler verilerek göçmen mahallelerinde üst arama ve kimlik kontrolü yapma imkanı tanındı. Bazı suçlar 2 yıldan 4 yıla çıkarıldı. Ayrıca belirli suçlarda sınırlar getirilerek cezaların 1.5 yıl ile 2 yıldan az olmaması sağlanacak. Avukat M, bazı yasaların belirsiz olduğunu ve kapsamının netleştirilmediğini vurguladı.
İsveç’te Örgütlü Kesmiler Yasaya Tepkili
Bazı dernek, kurum ve örgütler, yeni yasaların sadece suçlulara değil, genel olarak tüm göçmenlere yönelik baskıları artırabileceğinden endişeli. Göçmen karşıtı parti SD’nin etkisiyle, göçmenlere yönelik yaşamı zorlaştırmaya dönük politikaların genişleyebileceği düşüncesiyle kaygı duyuluyor.
İsveç Halk Cephesi: Halkımızın Yanındayız, Çeteleşmeye Karşı Birlikte Mücadele
İsveç Halk Cephesi, çeteleşme ve uyuşturucuyla mücadelede halka destek olmayı ve sorunlu mahallelerde aktif bir şekilde çalışmayı taahhüt ediyor. Yeni yasalara karşı çıkarak, sıradan göçmenlere yönelik yaptırımlara karşı mücadele edeceklerini belirten İsveç Halk Cephesi, sorunlu mahallelerde halkın sorunlarını dinleyip ortak bir mücadele zemini arayacaklarını ifade etti. İsveç Halk Cephesi, bu mahallelerde kapı kapı dolaşıp sorunları dinleyeceğini ve bildiri dağıtarak çeteleşmeye ve uyuşturucuya karşı ortak mücadele çağrısı yapacağını açıkladı…
(GHA İsveç Muhabiri)