Dersim Belediye Başkanı Fatih Maçoğlu’nun belediyeye Dersim belediyesi tabelasının adını koymasından hemen sonra tehditler arka arkaya geldi.
MHP’li Mehmet Taytak meclisteki tartışmalarda faşizm adına en özlü açıklamayı yaparak dersim halkını bir kez daha tehdit etti.
“Popülizme yenik düşerek bazı çevrelere şirin gözükmek için geçmişi karıştırmaya çalışanların sonu, geçmişte dedelerinin başına gelenlerden çok farklı olmayacaktır. Kendi hayal aleminde Türk devletine başkaldırdığını düşünenlere er ya da geç devletin tunç eli tanıtılacaktır.”
Faşist düzenin Dersime, dersim halkına bakış açısını özetleyen bu cümleler aynı zamanda tartışmanın basit bir isim tartışmasının ötesinde olduğunu da açıkça ortaya koyuyor.
Nasıl, ne amaçla değiştirilmiştir bu isim?
“Dersim adı 1935 yılında “Tunceli” ilan edildi. “Tunç gibi sağlam insanların yeri” anlamında üretilen bu yapay isim Dersim’i silmeyi başaramadı. 1935 yılında kabul edilen “Tunceli Kanunu”, sadece Dersim’i değil; hatta bölgenin yerel adları olan “Mamekiye” ve “Kalan”ı da tarihten silmek istedi. Ama olmadı.
Bugün Dersim’de nereye gitseniz “Dersim A.Ş”, “Dersim Temel Haklar Derneği”, “Mameki Gümüşçülük”, “Kalan İlköğretim Okulu”, “Kalan Müzik”, “Dersim Kafe”, “Kalan Restaurant” vb. adlara rastlarsınız.
Cumhuriyet, Dersim’in ilçelerinin adlarını değiştirdi. Pulur “Ovacık”, Qısle “Nazımiye”, Mazgert “Mazgirt”, Pulımıriye “Pülümür”, Pertage “Pertek” ve Xozat “Hozat” oldu.” Huseyin Aygun
Dersim 38 katliamının çok öncesinde, devletin bu yörenin tarihini kültürünü yoketmek, ‘devlet otoritesini sağlamak’ gibi hedefleri vardır. Katliam bu toptan yoketmenin, sindirmenin son aşamasıdır diyebiliriz. Hatta devlet katliamla çözememiş, katliamdan sonra da bu politikasına değişik şekillerde devam etmiştir. Bu nedenle Tunceli, halklar için her zaman “devletin tunç eli’ olarak algılanmış, “Dersim” ise bölgenin tarihsel gerçek ismi, her türlü zulüm ve zorbalığa karşı direnmenin; kültürünü, tarihini, değerlerini sahiplenmenin adı olmuştur.
İsimler önemlidir. Bütün isimler o şehirlerin tarihini kültürünü taşıyarak ortaya çıkmıştır. Günlük konuşma dilinden düşünce biçimine efsanelerinden türkülerine damgasını vurur.
Bu nedenle Dersim ismi dersim halkının yüreğine, bilincine kazınmıştır.
Sokaklarında çocuklar ” Şu dersimin dağları vay le le vay..Yiğitlerin odağı vay le le vay” türküleri söyler
Dağlarında yiğit eksik olmadığı içindir ki, Dersim ismini hiçbir zaman değiştirmeye gücü yetmemiştir devletin tunç eli.
