Türkiye’nin dört bir yanında sınırsız bir yağma hüküm sürüyor. Anadolu’nun neresinde bir maden varsa, neresinde bir akarsu varsa, neresinde ormanlık bir alan varsa, neresinde tekellerin değerlendirebileceği bir yeraltı-yerüstü zenginliği varsa, orada yağma ve talan var..
36 maden ocağı başta olmak üzere, 60 civarında yeni işletmeye çevre etkileri hiç umursanmaksızın işletme izni verildi.
Polen Ekoloji adlı kuruluş tarafından yapılan açıklamada, “ÇED gerekli değildir” veya “ÇEO olumlu” raporu verilen yerler tek tek sıralandı.
Oldukça uzun bir döküm oluşturan bu listeye geçmeden önce ÇED nedir, kısaca ona değinelim.
ÇED ne demek?
Yasalara göre, herhangi bir yerde bir maden işletmesi kuracağınızda, bir fabrika veya tarım işletmesi açacağınızda, bu işletmenin ÇEVREYE ETKİSİNİN incelenmesi ve ÇEVREYE ZARARLI DEĞİLDİR diye rapor alınması gerekiyor.
Resmi olarak şöyle tanımlanıyor:
“Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmalar bütünüdür.”
Peki pratik, bu tanıma göre mi oluyor?
Elbette hayır.
Pratikte bu yasal prosedür, maden işletmelerinin, çevreye atık saçan fabrikaların çevreye zararlı etkilerini kitabına uydurma şeklinde işliyor.
Yağmaya açılan yerler:
Polen Ekoloji tarafından yapılan açıklamada, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yağma talan ve doğa katliamı için izin verdiği yerler ve ocaklar tek tek sıralanıyor.
MERMER OCAKLARI: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, “ÇED Olumlu” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilen mermer ocağı projelerinin olduğu iller şöyle:
“Muğla (Merkez, Yatağan, Menteşe), Diyarbakır (Yenişehir), Denizli (Çardak), Burdur (Merkez), Antalya (Fenike).
(Antalya’nın Fenike ilçesinde, mermer ocaklarının yarattığı doğa yıkımına karşı mücadele eden Aysin ve Ali Büyüknohutçu çifti, bir mermer ocağı şirketinin tuttuğu kiralık katil tarafından katledilmişlerdi. İzin verilen maden şirketleri işte bu katil şirketler.)
KALKER OCAKLARI: “ÇED Olumlu” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilen kalker, ariyet, kayrak vb. ocaklarının olduğu iller şunlar: “Ankara (Elmadağ), Antalya (Döşemealtı), Artvin (Ardanuç), Burdur (Merkez), Hakkari (Çukurca), Niğde (Merkez), Tekirdağ (Şarköy), Van (Gürpınar), Kırklareli, Edirne, Hakkari, Gümüşhane.”
PETROL VE DİĞERLERİ: Petrol, Doğalgaz, III. Ve IV. Grup Maden grubunun yer aldığı işletmelerden “ÇED Gerekli Değildir” gerekçesiyle işletme onayı verilen yerler şöyle sıralanıyor:
“Tokat(Turhal), Uşak(Esme), Tekirdağ(Malkara), Sivas(Kangal), Ankara(Bala), Denizli (Tavas)”
Yağmaya Açılmaya Hazırlanılan Yerler:
ÇED raporu verilecek 35 adet maden projesi daha var.
Proje kapsamında olan 35 yerin listesi ise şöyle: “Afyonkarahisar (Basmakçı), Balıkesır (Ivrındı), Gümüşhane (Merkez), Erzurum (Horasan, Pasınler), Eskişehir (Mıhalıçcık), Kütahya (Merkez), Adıyaman (Merkez), Burdur (Karamanlı), Balıkesır (Gönen), Kütahya (Tavsanlı), Aksaray (Ortaköy), Çorum (Alaca), Kırşehir (Merkez), Yozgat (Sorgun), Kahramanmaraş (Pazarcık), Konya (Çumra), Isparta (Egrıdır), Konya (Tuzlukçu), Erzurum (Oltu), Muğla (Yatagan), Tokat (Zile), Uşak (Merkez), Sakarya (Sögütlü), Antalya (Alanya), Eskişehir (Beylıkova), Kastamonu (Devrekanı), Mersin (Toroslar), Malatya (Yeşilyurt), Kütahya (Tavşanlı), Manisa (Kula), Ankara (Şereflikoçhisar, Bala), Balıkesir ( Bigadiç, Ayvalık), Bursa(Harmancık).”
Belirttiğimiz gibi, yağma talanda dur durak yok. Bunu durduracak tek bir güç var; halkın gücü.