Alman kanalı das Erste’de ttt adlı programda Grup Yorum için bir belgesel yayınlandı. Grup Yorumun kuruluşundan, AKP İktidarlığı altında yaşanan baskılara ve tutuklamara değinildi belgeselde. Helin Bölek ve İbrahim Gökçek’in ölüm orucunda hayatını kayıp ettiğini anlatan belgesel ayrıca Süleyman Soylunun cenaze hakkında yaptığı konuşmasını da eleştirdi. Ibrahim Gökçekin cenazesindeki saldırıyı da anlattı.
Alman ARD kanalında yayınlanan Grup Yorum Belgeseli Türkçe çevirisi:
Muhabir: Yorum Türkçe bir kelimedir ve “yorum” anlamına geliyor. Grup Yorum adlı müzik grubu İstanbul’da 1985’de yani darbeden beş sene sonra kuruldu. Aynı zamanda darbeye karşı da kurulmuştu. O zamandan bugüne kadar Türkiye’deki politikayı eleştiriyor. Senelerdir 40 dan fazla değişen üyesiyle, stadyumları ve meydanları yüz binlerce sevenlerinin alkışlarıyla dolduruyor. Erdoğan iktidarı onları sol örgüt üyeliğiyle suçluyor ve iktidarın söylemine göre terör propagandası yapıyor. 2016 yıllında Grup üyesi ve Kürt asıllı olan müzisyen Helin Bölek aynı gruptan bir çok müzisyen ile beraber tutukluydu. Şimdi ise hayatını kaybetti aynı grubun baş gitaristi gibi. İkisi de extrem ve tartışmalı bir karar aldı: “Ölüm Orucu” (Açlık Grevi).İbrahim Gökçek müzik gurubu Yorum’un bass gitaristi. 324 gün sonra bu haftanın başında ölüm orucunda hayatını kaybetti. Korona kısıtlamalarına rağmen yüzlerce seveni cenaze törenine katıldı. Grup Yorum Türkiye’de çok popüler. 35 senedir var olan sosyalist devrimci bir müzik gurubu. Binlerce konsere katılan kitlesi ve milyonlarca sevenleri var. Bass gitarist İbrahim Gökçek liderliğinde ikinci jenerasyon olarak anti-faşist ve aynı zamanda sevgi (aşk) müziği yapıyorlar. Grup Yorum Erdoğan iktidarının hedefinde olan bir grup. Sekiz yıl önce İbrahim Gökçek aranan ve önemli bir konuktu ve o zamanlar zorbalıklar başlamıştı.
Dilan Ekin: Son beş yılık süreç içerisinde konser yapamadık. İlk bağımsız Türkiye konserimize saldırdılar. Bir iktidar düşünün ki bağımsızlık kelimesinden korkuyor. O bağımsızlık kelimesinin birleştirdiği bir milyon kişiden korkuyor. Onların aynı şekilde emperyalizme ve faşizme kan kusmasından korkuyor. Çünkü bugün Grup Yorum gerçekleri söylüyor.
Muhabir: Grup için her şey daha da zorlaştı. Polis İstanbul’daki İdil Kültür Merkezine bir çok kez baskın gerçekleştirdi. İdil onların prova yaptığı yer ve aynı zamanda “evim” dedikleri yer. Grup üyeleri tutuklandı.
Didem Baydar Ünsal: Terör örgütüne ait bir yer olduğu iddia edildi. Grup Yorum üyeleri tutuklandı. Terör listelerine alındı ve hiçbir gerekçe yoktu. Konser yasağı olmasına rağmen grup müzik yapmaya devam etti.
Muhabir: Bu görüntülerdeki dayanışma klipini 301 madencinin hayatını kaybettiği katliamda, geride kalan aileler için yaptı. Yaptıkları şarkıda devleti kötü çalışma şartlarından dolayı sorumlu tutuyorlardı. Grubun ve İbrahim Gökçek’in bir müzikal protestosu.
Seda Saraldı: Bütün hukuki yolları denedik. İtiraz ettik. Bir çok mahkemeye başvurduk. Konser yasaklarını kaldırmak için. Hiçbir şey işe yaramadı. Yine de grup müzik yapmaya devam etti. Evlerin çatılarında ve internet üzeri konser verdiler. Ama halk karşında konser vermelerine izin verilmedi.
Muhabir: Grup üyeleri konser yasaklarına karşı eylem yaptıklarında çok basit bir şekilde gözaltına alıyor veya tutuklanıyorlardı. Türk hapishanelerinde şuan 5 Grup Yorum üyesi tutuklu bulunuyor.
Dilan Ekin: Gittikçe artan bir baskıyla karşı karşıyayız. Şuan toplam 11 kişi tutuklu ve 6 kişide terör listelerine alındı ve hatta “vur” emriyle aranıyordu.
Amnesyt International Almanya Janine Uhlmannsiek: Türkiye’deki iktidar çok belirsiz olan anti- terör kanunlarını, eleştiren kişilerde ve iktidara karşı olan kişileri susturmak için kullanıyor. Şuan on binlerce kişi terör yanlısı olmak suçundan hapishanelerde tutuklu. Bu durum sadece düşünceleri farklı olan ve politik görüşü değişik olan insanlar içinde geçerli.
Muhabir: İktidarın baskıları ve zorbalıkları durmayınca iki Grup Yorum üyesi Helin Bölek ve İbrahim Gökçek hapishanede açlık grevine başladı. Sağlık durumları kötüleşti ve serbest bırakıldılar. Ama açık grevine devam ettiler.
Insan Hakları Derneği Gülseren Yoleri: Evet seslerini duyurabilmek için zaman zaman insanlar açlık grevine başvurur. Kamuoyunun ilgisine ve devletin dikkatini çekebilmek için. Haksızlıkları gösterebilmek için. Grup Yorum bunun acı bir örneğidir.
Muhabir: Helin Bölek ölüm orucunun 288. Günde hayatını kaybetti. Ailesi ve dostları 28 yaşındaki Helin’le vedalaştılar. Ve içişleri Bakanı ne yaptı ? Cenazeye katılanlar ile alay etti.
Süleyman Soylu: Tekrar ölüm orucuna yatırılabilinmesi için gayret gösterdi. Ve gittiler ve orda öldüler. Ondan sonrada cenaze etrafında dans ettiler. Dünyada .. yamyamlarda var bu yöntem. Başka kimsede yok.
Muhabir: Bu hafta İbrahim Gökçek ölüm orucunun 324. Gününde hayatını kaybetti. İstanbul Gazi Cem Evinde yüzlerce seveni uğurlamaya geldi. Cenaze töreni esnasında alevi inanç kurulunu polis saldırdı. Polis göz yaşartıcı bomba ile saldırdı ve Gökçek’in cenazesini kaçırdı ki şehit gibi uğurlanmasın diye. 17 kişi gözaltına alındı, içerlerinde iki avukatları vardı. Zorbalığın bir sonu gözükmüyor.
Yazan: Halil Gülbeyaz, Kamera: Turhan Yavuz, Montaj : Mercel Izquierdo Torres
ZDF – Aspekte – Grup Yorum Belgesel:
Alman kanalı ZDF´de Aspekte programında Grup Yorum için bir belgesel yayınlandı. Grup Yorum kuruluşundan, AKP İktidarlığı altında yaşanan baskıları ve tutuklamara değinildi belgeselde. Helin Bölek ve Ibrahim Gökçekin ölüm orucunda hayatını kayıp ettiğini anlatıyor belgesel.
Alman ZDF kanalında yayınlanan Grup Yorum Belgeseli Türkçe çevirisi:
Muhabir: Türkiye’deki sanatçıların durumu zaten zordu ve korona koşullarında daha da zorlaştı. Her Gün yaşanan baskılar ve yasaklar zaten vardı şimdi ise önlemler daha da sıkılaştırıldı. Şimdi ise amaç susturmak. Erdoğan iktidarı koronayı amacı için araç olarak görüyor. Yani iktidarını elinde tutmak ve tüm herkesi susturmak için. Grup Yorum’ un konserlerine yüz binlerce insan geliyordu. İstanbul’dan olan halkın grubu Yorum sol görüşlü, politikaları eleştirdiği için saldırıya uğruyor ve 2016 darbe girişiminden sonra yasaklanıyor. Protesto amaçlı Grubun bir kaç üyesi Açlık grevine (ölüm orucuna) başlıyor. Ve şimdi iki grup sanatçısı hayatını bu yolda kaybetti. Sanatçı Helin Bölek ölüm orucunun 288. Gününde 28 yaşında hayatını kaybetti.
Bass gitarist İbrahim Gökçek hala açlığa devam ediyor. İktidar taleplerine tepkisiz kaldığı için. Devlet bu sanatçıları terörist ilan etti. Bu Grup Yorum ’un Direniş evi ve bugün yas evi. Helin ve İbrahim burada Helin’in hayatını kaybettiği güne kadar zamanlarını geçiriyordu. Seher Adıgüzel Wuppertal’ den katıldı Grup Yorum ailesine. Kendisi bass gitar çalıyor. İbrahim onun öğretmeniydi. „Biz bir devrimci müzik gurubuyuz“ diyor Seher. „Biz baskılara karşı , ezilen Türkiye’deki halk ve bizim sesimize karşı çıkanlar için savaşıyoruz“ diyor. “O yüzden son seçeneğimizi seçmek zorunda kaldık.”
Seher Adıgüzel: İbrahim Gökçek terör listesindeydi. O yüzden bu bizim son şansımızdı. Ve bu yüzden Ölüm orucunu son çare olarak seçtik. Ve bu yüzdende onlara destek çıktık.
Muhabir: İbrahim ölüm orucunun 323. gününde 40 yaşında 7 Mayıs’ta hayatını kaybetti. Helin Bölek’ in ölümünden bir ay sonra. İkisi de tekrar müzik yapabilmek için konser yasaklarının kaldırılmasını istiyordu. İkisi de ölmek istemiyordu.
Seher Adıgüzel: Tabiki ikisi de daha konser vermek istiyordu. Halka yönelik konuşmak istiyordu ve şarkılar söylemek istiyordu. Ama AKP faşizmi bunu istemiyordu ve onları ölmeye bıraktı. Biz onların ikisini de öldürdü diyoruz.
Muhabir: Geçen hafta İbrahim Gökçek’in cenazesine Türkiye’deki sol katıldı. Grup Yorum onların sesi. Türkiye’deki devlete karşı savaşanlar ve ölenler onların şehitleri.Grup Yorum 1985´deki askeri darbe sonrası sol görüşlü üniversite öğrenciler tarafından kuruldu.Yer altı komünist örgütü DHKPC ile yakınlığı belirlendiği için kısa bir sürede devlet istihbaratının göz hapsine giriyor grup. Bir çok kez gruba üyeleri tutuklanıyor ve işkenceye uğruyor. Ama Grup Yorum yine de devam ediyor. Direniş şarkısı Bella Ciao´yu her konserde söylüyorlar.Grup Yorumun 1 Mayıs emekçiler bayramı için Taksim meydanındaki konserleri her zaman doruk noktasıydı.
İbrahim Gökçek 1 Mayıs 2012 Taksim Konseri Konuşması.
Muhabir: İstanbul’daki İdil Kültür Merkezleri bir çok kez basıldı, saldırıya uğradı ve arandı. En sonda 2016 yılında konserleri yasaklandı. Bir düzü tutuklamalardan sonra Mayıs 2019´da üyelerinden bir kaçı açlık grevine başladı. Tutuklu üyelerin serbest bırakılmasını ve konser yasaklarının kaldırılmasını talep ettiler. İbrahim’in eşi sultan Gökçek de tutuklu. Hapishaneden eşi İbrahim’e telefondan şarkı söylüyor. Grup Yorumun avukatlı sahte belgelerden anlatıyor ve Türkiye’deki muhalefet bir tür avlama operasyonu yapılıyor.
Avukat Yaprak Türkmen: Aslında herhangi bir yasadışı birşey bulamadılar. Şiddet içeren hiç bir unsur yok dosyada. Gizli tanık ifadelerinden başka birşey yok. Bu yüzden tutuklamalar yasadışı ve hukuksuzdur diyoruz.
Muhabir: İnsan hakları koruyucusu Şebnem Korur Financı yetkili kurumlarla ve açlık grevinde olanlar arasında aracılık yapıyor. Kendisinin direniş biçimi olarak Ölüm Orucunun bir araç olarak kabul etmese de ölüm orucundakilerin taleplerini dile getiriyor.
Şebnem Korur Fincancı: Özellikle son yıllarda muhalefet düşman olarak gösteriliyor. İktidar onları yok etme ve bir dışlama politikası sürdürüyor ve ne yazık ki bu toplumda da meşrulaştırılıyor.
Muhabir: „Uğurlama“ Helin Bölek´in en sevdiği türküydü. İbrahim Helin’i uğurlarken kendisinde de ölüm belli oluyordu. İkisi de boşuna ölmedi deniyor. Eylül ayında bir konser yapabilmenin umudu var hala. Yetkili kurumların Grup Yoruma tekrar konser verebilmesine izin verecekleri hala belli değil.
Yazan: Jorg Brase, Kamera: Ramazan Gürsel Tunay, Montaj: Gökhan Bulut
