NÜRNBERG SAVUNMALARI NÜRNBERG MAHKEMESİ
Film, 1961 ve 2 adet Oscar kazanıyor, tüm zamanların en iyi mahkeme filmi olarak gösteriliyor. Filmin süresi 3 saat.
FAŞİZM VE HUKUK ARASINDAKİ BAĞI GÖRMEMİZ İÇİN İZLENMESİ
GEREKEN BİR FİLM.
FİLM CÜBBELİ CELLATLAR NAZİ HAKİMLERİNİN YARGILANMASINI ANLATIYOR.
4 tane hakimin yargılaması yapılmaktadır. Bir tanesi hukuk profesörüdür. Öncelikle mahkemeyi tanımaz, savunma yapmaz. Avukatı, sürekli müvekkilini savunur, ona hayrandır, kitaplarını okumuştur.
Diğer 3 hakim de “suçsuzuz” diyerek kendilerini savunurlar.
ABD, bu mahkemelerin yapılmasını istemez. Çünkü Almanya ile tekrar ilişki kurmak istemektedir. SSCB ve sosyalizm tehlikesine karşı Almanya ile ilişkilerini güçlendirmekten yanadır. Bunun için hiçbir özelliği olmayan bir hakim Nürnberg’e gönderilir. Baş hakim ve iki hakimin davaya bakışları farklıdır.
Nazi hakimi savunan avukat, Almanya’nın sözde onurunu savunur. Hakimleri suçlayan Amerikalı Savcı, mahkemeye belgeler sunar, filmde gerçek görüntüler gösterilmektedir. Mutlaka Nazilerin ceza almasını
ister. Ama askeri hakimdir ve üsleri tarafından ABD’nin çıkarları için Almanya’yı suçlamaması ve yeni
bir başlangıç için ileri gitmemesi için tehdit edilir.
Nazi Hakimler, Nürnberg YASALARI gereği, yasaları oluşturan ve yargılamaları yapanlar; BİZ YASALARI
UYGULADIK DİYEREK SAVUNMA YAPARLAR. Son savunmalarında bir tanesi “Biz SOVYETLERE KARŞIYIZ,
BİZ KOMÜNİSETLERE KARŞIYDIK; biz olmasaydık bütün Avrupa onlara kalacaktı” diyerek savunma yapar.
ALMANLAR KENDİLERİNİ “BİZ TOPLAMA KAMPLARINI BİLMİYORDUK, BU BOYUTTA OLDUĞUNU BİLMİYORDUK” DİYE SAVUNURLAR.
FİLMDE ALMAN HALKININ HERŞEYİ UNUTMAK İSTEDİĞİ VURGUSU YAPILIR.
ABD, İSE SOSYALİZME KARŞI ALMANYA İLE İŞBİRLİĞİ YAPARAK GÖSTERMELİK YARGILAMALAR YAPAR. FİLMİN ÇEKİLDİĞİ 1961 YILINDA HAPİSTE KİMSE KALMAMIŞTIR.
Film Odası’nda Bu Hafta: Silverton Kuşatması
Bu hafta, yeni bir filmi tanıtıyor ve öneriyoruz. Çok yeni bir film; 2022 yapımı. Adı, Silverton Kuşatması.
Film, Güney Afrika halkının özgürlüğü için fedakarca mücadele eden, bedel ödeyen “Silverton Üçlüsü”nün, Wilfred Madela, Steven Mafoko ve Humphrey Makhubo’nun hikayesidir.
Filmin künyesi şöyle:
Filmin Adı: Silverton Kuşatması (Silverton Siege)
Yönetmen: Mandla Walter Dube
Oyuncular: Arnold Vosloo, Noxolo Dlamini, Sarah Kozlowski, Thabo Rametsi
Yayın Yılı: 2022
Süre: 1 saat 41 dakika
“Silverton Üçlüsü” olarak bilinen bu üç savaşçı, Afrika Ulusal Kongresi’nin (ANC) Umkhonto we Sizwe adlı askeri kanadının gerillası idiler. Üçü de, Güney Afrika halklarına emperyalizm tarafından uygulanan ırkçılığa karşı gerçekleştirilen 16 Haziran 1976 Soweto Ayaklanması’ndan etkilenerek mücadeleye katıldılar.
Harekete katıldıktan sonra çok etkili eylemler yaptılar, isimleri bilinmemesine rağmen namları tüm bölgeye yayılmıştır.
Tabii buna karşılık, Güney Afrika ırkçı rejiminin de hedefi oldular; Faşist rejime göre, yakalanmaları, yok edilmeleri gerekiyordu.
Filmde gelişmelerden kısa bölümler aktaracak olursak, şunları belirtebiliriz:
ANC’ye bağlı gerillalar 25 Ocak 1980’de Rooiwal Elektrik Santrali’ne karşı sabotaj eylemi yaparlar.
Çünkü; 16 Haziran Soweto Ayaklanması’ndan sonra birçok gerilla katledilmiş, tutuklanmış, ya da sürgüne gönderilmiştir. Gençler de kendilerinde sorumluluk hissederek işgale, ayrımcılığa-ırkçılığa karşı düşmana ait olan her yeri vurmayı görev bilmektedir. Umkhonto we Sizwe üyesi gerillalar, Güney Afrika’nın bir çok yerinde sabotaj eylemlerine başlarlar.
Eylemler bu zeminde gelişip yaygınlaşır.
İkinci hedef daha büyük ve düşmanın önemle koruduğu Seahorse Petrol Deposu’dur. Lakin bu eylem sırasında hesaba katılmayan bir durum gelişir.
Benzin istasyonuna baskın yapacak dört kişinin içinde; grubun önderi Calvin Khumalo (Thabo Rametsi) Terra Mabunda (Noxolo Dlamini) Sechaba (Tumisho Masha), Masego vardır. Ne var ki Calvin olay mahallinde bir tuzak olduğunu sezer ve polis ile kovalamaca başlar. Bu kaçış sırasında Masego katledilir.
Bu durumda hızla hedef değiştirilir ve Pretoria merkezinde bulunan Volskas Bankası’na yönelirler.
Ve olaylar bu andan itibaren gelişir.
Eylem, bankada rehin alma eylemine dönüşür.
3 gerilla, bankaya girer ve çalışanları ve müşterileri rehin alırlar. Gerillaların talebi, Nelson Mandela’nın serbest bırakılmasıdır.
(Güney Afrika’da sürmekte olan Apaartheid (ırkçılık) rejimine karşı mücadelenin önderi olan Nelson Mandela, 1962 yılında faaliyetlerinden dolayı tutuklandı ve ırkçı rejim tarafından 27 yıl hapiste tutuldu.)
Filmin bundan sonrasında, rehin alma eyleminin akışı içinde,
bir eylemin ilkelerinin ne olup olmaması gerektiği,
savaşçılar arasındaki ilişkiler,
inisiyatif ve sorumluluk alma… gibi bir çok konu gündeme gelmektedir. Bu yanlarıyla da sonuçlar çıkarılabilecek bir filmdir.
“Yapılana kadar herşey imkansız görülür.”
Gerillalardan Calvin, eylemin başlangıcında bankaya girer ve şöyle der:
“Bu bir banka soygunu değildir”
Böyle söyleyerek orada bulunan çalışanları ve müşterileri rehin alır.
Evet, bu kesinlikle bir soygun değildir. Bu, politik bir eylemdir. Rehin almanın amacı da tamamen politiktir.
Hesapta olmayan bir biçimde gelişen rehin alma eyleminde Nelson Mandela’nin serbest bırakılmasını talep etmeye karar verirler.
Bu kararı verirken, bazıları bunun imkansız olduğunu söylerler.
Calvin onlara Mandela’nın şu sözüyle cevap verir:
“Yapılana kadar herşey imkansız görülür.”
Film Odası’nda Bu Hafta:
KHELEİN HUM JEE JAAN SEY
Bu hafta, film odası’nda bir Hint filmi var. Film, 1930’lu yıllarda İngiliz emperyalizminin işgali altındaki Hindistan’dan bir kesit anlatıyor.
Yönetmen: Ashutosh Gowariker
Yapım: 2010 – Hindistan
Oyuncular: Abhishek Bachchan, Deepika Padukone, Sikander Kher
1930’lu yıllarda Chittagong kenti de, Hindistan’ın tamamında olduğu gibi, İngiliz askerlerinin işgali altındadır.
Bu kentte yaşayan bir grup erkek çocuk, futbol oynamayı çok sevmekte, ancak işgalci askerleri rahatsız ettikleri için sürekli başka bir yere gitmeleri istenmektedir.
Oysa oynayabilecekleri başka bir yer yoktur.
Vatanlarının oyun oynadıkları her bir karışında emperyalistler vardır.
Özgürce yaşayabilmeleri için, onların vatandan kovulması gerekir.
Bu yüzden eski bir okul müdürü olan Surja Sen ile birlikte özgürlük savaşçısı olmaya karar verirler.
Ancak Gandhi bir yıl süreyle şiddet uygulanmayacağını duyurmuştur. Bu yüzden Surja bu sürede para biriktirmekle ve ekibini genişletmekle ilgilenir. Planları iletişim araçlarına zarar vererek İngilizleri zor durumda bırakmak, toplu taşımayı aksatmak, hapishanedeki tutukluları serbest bırakmak gibi eylemlerde bulunmaktır.
*
Film özellikle liseli yaşlarda gençlerin vatanseverliğini anlatması açısından çarpıcı.
“Ya özgür vatan ya ölüm” diyen gençlerin, inançları uğruna neleri başarabileceklerini görüyoruz filmde.
Hindistan halkının özgürlük mücadelesi, gençlerin, yaşlıların, kadın ve erkeklerin, bu ve benzeri sayısız direnişlerden oluşuyor.
*
İyi seyirler.
The Pilot
Orjinal Adı: The Pilot. A Battle for Survival
Yapım: 2021
Yönetmen: Renat Davletyarov, Cindy Robinson
Oyuncular: Maksim Emelyanov, Pyotr Fyodorov, Michael Ihnow
Ülke: Rusya
Rus film sektörü son yıllarda 2. paylaşım savaşı ile ilgili filmlere yoğunlaşmış durumda. Dünya halklarının 2. paylaşım savaşı hakkında emperyalist film tekellerinin çarpıtmalarının etkisinde kalmasının önüne geçmek noktasında geç kalınmış bir hamle olsa da önemli bir adım.
Rus filmlerini izleyenler, 2. paylaşım savaşının Avrupa emperyalist film tekellerinin yansıttığı gibi olmadığını görmüş oluyor bu sayede. Emperyalizmin her türlü araçla karalamaya çalıştığı gerçek şu ki: Stalin’in önderliğinde Sovyet halklarının Hitler faşizmini yok ederek dünyaya armağan ettiği zafer var. Bu gerçeği emperyalizm gizlemeye, çarpıtmaya, yalanlamaya, karalamaya çalıştı hep. Bu konuda yaptıkları filmler çarpıtma konusunda çok etkili oldu denebilir.
Filmlerinde 2. paylaşım savaşında sanki Nazi Almanya’sını yenen Sovyet halkı değil, nazilerle son ana kadar savaşmayan İngiltere kazanmış gibi sunuldu. Sovyetlerin yenilmesini beklerken ellerini ovuşturan İngiltere Nazileri yere seren ülkeymiş gibi gösterildi filmlerde. Hatta bazı filmlerde Almanya’ya hiç direnmeyen Fransa sanki Almanların yenilmesinde büyük rol oynamış gibi sunulur. En alçakçası ise savaşın sonuna kadar ülkesine tek bir mermi değmemiş, sonrasında Sovyetler karşısında yenilmiş, yıpranmış, cılız Alman ordusuna karşı Normandiya çıkartması yapan ABD’yi Nazileri yenen ülkeymiş gibi gösteren filmlerdir. Bitmiş, moralsiz yenme umudu olmayan 300 bin kişilik Nazi ordusuna karşı 1 milyon kişilik ABD askeri çıkartması için zafer(!)çok zor olmadı. ABD’nin Normandiya çıkartmasını yapmaktaki asıl amacı, nazileri kovalaya kovalaya Berlin’e kadar gelen Sovyet ordusunun ilerleyişini engellemekti.
O yüzden Sovyet halkının kahramanlığını anlatan ne kadar film yapılsa yetmeyecektir.
THE PİLOT filmi Sovyet pilotlarının kahramanlığını konu alan bir film.
1941’de Moskova kapılarına kadar ilerleyen Nazi Almanya’sının askeri donanımı tartışmasız Sovyetlerden üstündü. Sovyetlerin hava filosu alman hava kuvveti ile kıyaslanamayacak durumdaydı. Ancak alman hava kuvvetlerinde olmayan şeye sahipti sovyet hava kuvvetleri. Halk ve Vatan sevgisi. Sovyet hava ordusunun, Belousov Leonid Georgievich gibi, Grisenko Aleksander Ivanovich gibi,Kiselev Ivan Mijailovich gibi, Kuzmin Georgi Pavlovich, Levitski Mijail Nikolaevich,Luibimov Ivan Stepanovich gibi onlarca pilotları vardı ki çatışmalardan yaralı çıkıp yine uçmak ve faşizme vurmak için can atıyorlardı. Yeniden uçup faşizme vurmak için can atan bu pilotların sağ kurtuldukları çatışmalarda ayaklarını kaybetmiş olmaları onlar için bir engel değildi. Çabalayarak, içlerindeki Vatan sevgisini ve faşizme olan kinlerini büyüterek ayağa kalkmayı becermiş ve tekrar uçmayı başararak, düşürdükleri onlarca alman uçağı sayesinde sovyet ordusuna kazandırdıkları avantajla büyük zafere çok önemli katkıda bulunmuşlardır.
The Pilot filmi bu kahramanlardan biri olan Nikolai Komlev’i anlatıyor. 1941 yılında Nikolai Komlev adlı İkinci Dünya Savaşı pilotu, düşman topraklarının derinliklerine zorunlu iniş yapar. İniş yaptığı yerden tekrar uçuş yapmak için ulaşması gereken sovyet saflarına gidene kadar büyük mücadele vermek zorunda olan Nikolai Komlev hikayesi izleyenleri heyecanlandıracak sahnelerle dolu. 2021 yapımı filmi Gerçek Haber Ajansı olarak kesinlikle izlenmesini öneriyoruz…
DAMINDA ŞAHAN – GÜLER ZERE
Güler Zere belgeseli – Yönetmen: Oya Aslan
Faşist iktidar hapishanede yakalandığı damak kanseri için ona zamanında dışarıda tedavi hakkı tanımadı. Oluşan kamuoyu sonrasında ise geç kalınmış olsa da özgürlüğüne kavuştu.
“Bana dışarıda ölme özgürlüğü verdiler” demişti. Güler; gözleri, saçtığı yıldızlarıyla tarihe ismini yazdırdı. Film Güler Zere’nin dışarıya çıkması için verilen zorlu 121 günlük mücadeleyi konu almaktadır…
1995 yılında tutuklanan Güler Zere müebbet hapis cezasına çarptırılmış ve bu süreçte damak kanseri gibi tedavisi kolay bir bir kanser türüne yakalanmasına rağmen faşizmin intikamcı ceza sisteminin işletilmesiyle ölümün eşiğine gelene dek tahliye edilmemişti. Güler Zere’nin tedavisini dışarıda sürdürebilmesi için 121 gün sürdürülen mücadele sonunda sonuç verdi ve o, unutulmaz gülümsemesiyle dışarıyla buluştu. Dışarıda 6 ay hastalıkla mücadele ettikten sonra 7 Mayıs 2010′da ölümsüzleşti.
Bugünde; 38 yıldır tutsak, ağır tecrit koşullarında kanser hastası Ali Osman Köse başta olmak üzere, hasta tutsakların serbest bırakılması için mücadele devam ediyor. Ali Osman Köse için ülkede ve avrupada yoğunlaşan eylemliliklerin olduğu bu süreçte okurlarımıza, izleyicilerimize Güler Zere belgeselini sunuyoruz..
Belgeseli izlemek için : https://halksinemasi.com/movies/daminda-sahan-guler-zere/
Escape from Pretoria – Pretoria’dan Kaçış
Yönetmen:
Francis Annan
Oyuncular:
Daniel Radcliffe, Daniel Webber, Ian HartGüney
Afrika’da Apartheid (ırkçı iktidar) yönetiminin olduğu dönemde iki beyaz, ırkçılığa ve ırkçı yönetime karşı mücadele yürüten Afrika Ulusal Kongresine katılır. Tim ve Stephen bir bildiri dağıtımı eyleminden gözaltına alınır ve ırkçı yönetimin mahkemelerince 8 ve 12 yıl hapis cezasına çarptırılırlar.
Yüksek güvenlikli Pretoria hapishanesine konulan ikilinin ilk günlerinden itibaren kafalarındaki tek düşünce, gayri meşru biçimde kapatıldıkları bu hapishaneden kaçmaktır. Haklılıklarına ve meşruluklarına olan inançları, yeniden sıcak mücadeleye katılma istekleri, oradan kaçışın da düşmana vereceği zararın bilinciyle kaçış yollarını aramaya başlarlar.
Başından sonuna kadar gerilimin hiç eksik olmadığı; her türlü baskıya, aşağılamaya, umutsuzluğun hakim kılınmasına çalışılmasına karşı umutlarını yitirmeyen, düşüncelerinden vazgeçmeyen, hapishanedeki diğer tutsaklara da umut ve inanç aşılayan ikilinin gerçek yaşamdan alınmış hikayesidir..
Film Odasında Bu Hafta; Panfilov’un 28 Adamı
Bu hafta Film Odası’nda bir direniş filmini tanıtıyoruz. Film gerçek bir direnişin hikayesini anlatıyor. 28 adamın, kendilerinden üstün bir düşman karşısında tarihin akışına nasıl etkide bulunduğunu izliyoruz.
Yönetmen: Kim Druzhinin, Andrey Shalopa
Yapım: 2016, Rusya
Oyuncular: Maksim Abrosimov, Sergey Agafonov, Maksim Belborodov, Aziz Beyshenaliev, Andrey Bodrenkov, Kim Druzhinin, Anton Filipenko, Oleg Fyodorov, Oleg Fyodorov, Dmitriy Girev, Pavel Goncharov, Nikolay Klimchuk, Vitaliy Kovalenko, Yakov Kucherevskiy, Anton Kuznetsov
Filmin süresi: 1 saat 45 dakika
Panfilov’un 28 Adamı, en kısa tanımıyla bir direniş filmidir.
Bir savaşın her anı, her hali vardır bu filmde. Fakat bu film yine de bir savaş filmi olarak adlandırılırsa, bu tanım filmi anlatmakta yetersiz kalır.
Yıl 1941… Moskova yakınları…
Naziler tüm güçleriyle saldırdıkları Sovyetler Birliği’nin önemli bir bölümünü işgal etmiş durumdadır. Hitler Stalingrad’ı ve Moskova’yı düşürmek peşindedir.
Moskova yakınlarına 54 adet tank konuşlandırmıştır.
Moskova’yı ele geçirebilirlerse, bu sadece bir ülkenin işgali anlamına gelmeyecek, dünyanın ilk sosyalist devletinin yıkılması anlamına gelecektir.
Kızıl Ordu Generali Ivan Panfilov ve 28 adamı, işte tam bu noktada çıkarlar tarih sahnesine. „Ellerindeki eski teknolojik silahlara ve imkansızlıklara“ rağmen, Alman birliklerini Moskova’ya sokmamak için canlarını ortaya koyarlar.
Kızıl Ordu’nun Ivan Panfilov komutasındaki 316. Tüfek Bölüğü’nden 28 asker, anavatanlarını korumak için, feda ruhuyla, büyük kahramanlıklarla Nazi tanklarını durdurmuşlardır.
Bu direniş, sayıca az kişi tarafından gerçekleştirilmiştir ama savaşın gidişatında çok büyük bir etkide bulunmuştur.
Filmin senaryosu, savaş muhabiri Vasiliy Koroteev’in günlüklerinden alınmıştır. Gerçek bir direniş destanına dayanmaktadır.
Amerikan Menekşesi
Filmin Adı: Amerikan Menekşesi (American Violet)
Yapım: 2008-ABD
Yönetmen: Tim Disney
Oyuncular:
Nicole Beharie, Tim Blake Nelson, Will Patton, Michael O’Keefe, Xzibit
Süre: 103 dk.
Senaryo: Bill Haney
“Dee Roberts, dört küçük kızıyla birlikte yaşayan genç bir annedir. Yaşadığı kentin bölge savcısı David Beckett, siyahlardan hoşlanmayan ve düzenlendiği uyuşturucu baskınlarıyla yoksul siyahların korkulu rüyası haline gelen biridir. Bu baskınlardan birinde Dee de uyuşturucu satıcısı olmakla suçlanır. Dee itiraf anlaşması yapmayı kabul etmez; çünkü hiçbir suçu yoktur.
Sonrası, Dee’nin suçsuzluğunu kanıtlama kavgasıdır…”
Bu hafta tanıtımını yapacağımız film, kısaca, adalet üzerine bir film olarak tanımlanabilir.
İnsanca yaşamamız için gereken en temel şeylerden birisi Adalet. Peki adaletin herkese düzgün bir şekilde dağıtılabilmesini sağlamamak için bir gerekçe olabilir mi?
Kendimize yapılan adaletsizliğe karşı koymamak için herhangi bir bahanenin arkasına saklanabilir miyiz?
Amerikan Menekşesi, hukukun, ailemizin, arkadaşlarımızın ve çevremizin bize, kendimize ve çevremizdekilere yapılan adaletsizliğe karşı koymamamız için getirdiği gerekçelerin nasılda tüm insanlara yıkım getirdiğini gösteriyor.
Hapishanelerinde dünyanın en çok mahkum sayısı olma unvanını elinde bulunduran „Özgürlükler ülkesi“ Amerika`da, hapishanelerinde bulunanların büyük oranda çoğunluğunu siyahlar oluşturuyor. Suçsuz yere hapis yatmak da nadiren görülen bir durum değil. Bizdeki pişmanlık yasası benzeri bir uygulama ile suçsuz insanlara hapishaneden daha kolay çıkabilmelerini öngören bir uygulamaya mecbur bırakılıyorlar.
Filmde, yaşanan ırkçılık ve adaletsizlik lokal bir durum gibi gösterilse de ABD`nin genelinde ve sistemin içinde var olan gerçeği izliyoruz. Yine filmin sonunda uğrunda o kadar mücadele edilen ırkçı savcının yeniden seçildiği de film sonu bilgisi olarak veriliyor. Zira film gerçek bir hikayeye dayanıyor. Ki bu da emperyalist ve faşist ülkelerin gerçeğine aykırı değil.
İşkenceci, katliamcı polis şefleri, hukuka değil, iktidarların dediğine bakan savcılar, hakimler TERFİ ettiriliyor. Son örnek ülkemizdeki Akın Gürlek değil mi?
ABD’de de durum farklı değil.
Filmin sonunda kilisedeki papaz şunu söylüyor:
„Cemaatimizde mücadele etmiş, acı çekmiş ve kazanmış bir kadın var. Hem de bu kadın sadece kendisi için değil hepimiz için yaptı tüm bunları“.
Etrafınıza bir bakın! Adalet için mücadele eden, acı çeken ve hatta gün be gün kazanan nice kadınlar erkekler göreceksiniz! Son olarak Ebru Timtik’i, Mustafa Koçak’ı hatırlayın..
Neden siz de adalet savaşçılarından biri olmayasınız?
Siz de onlardan birisi olmak istemezmisiniz? İstemeliyiz; zira onurla mücadele etmek ve acı çekmek, utanç içinde adaletsizliklere razı olup acı çekmekten çok daha iyidir.
İyi seyirler!
(Tanıtımda Basın Adası’nın tanıtımından yararlanılmıştır.)
Pele
Bu hafta, ünlü futbolcu Pele’nin hayatını anlatan bir filmin tanıtımını yapacağız.
Filmin adından da anlaşılacağı gibi, biyografik bir film bu.
Filmin adı: Pele Bir Efsanenin Doğuşu
Yapım: 2016, ABD
Yönetmen: Jeff Zimbalist, Michael Zimbalist
Oyuncular: Diego Boneta, Rodrigo Santoro, Seu Jorge, Vincent D’Onofrio
Pele tüm futbol tarihinin en çok tanınan isimlerinden biridir.
Brezilya’da yoksul mahallelerden birinde büyümüştür.
Küçüklüğünden itibaren yaşamını futbol aşkı yönlendirmiştir. Futbol aşkıyla dolu bu yolculuk, onu dünyanın en ünlü futbolcularından biri haline getirmiştir.
Ancak bu filmde, ünlü bir futbolcunun parlak başarılarla dolu şaşaalı yaşamının hikayesini bulacağını bekleyenler, daha ilk sahneden itibaren yanıldıklarını görecekler.
Film aslında, felsefi, ideolojik bir tartışmanın filmi de sayılabilir.
Film boyunca, yani Pele’nin Pele olma süreci boyunca,
filmde şu soru tartışılıyor:
“Batı gibi” mi olacağız, kendimiz gibi mi?
Batı’ya özenerek, onu taklit ederek mi şekilleneceğiz, kendi tarihimizden, kültürümüzden beslenerek mi yoğrulacağız?
Brezilya milli takımının belli dönemlerdeki başarısızlığı karşısında, bir görüş, “yerel ve ilkel bir tarzda oynadıkları için” başarısız olduklarını ileri sürer.
Çözüm de, Avrupa takımları gibi olmaktır.
Onlar gibi antreman yapmak, onların takım sistemiyle oynamaktır.
Pele, sokak arasındaki maçlardan birinde ünlü Sao Paola takımının menejerlerinden biri tarafından keşfedilir.
Fakat Sao Paola’da kendini böyle bir tartışmanın, böyle bir ikilemin içinde bulur.
Antröneri tarafından kendisine dayatılan “batı” futbol tarzı içinde bir türlü kendini bulamaz ve başarılı olamaz.
Bunun üzerine futbolu bırakıp okumaya karar verir ve valizini hazırlayıp eve dönmek için yola çıkar.
Ancak istasyonda, onu keşfeden menejer yeniden onun yanına gelir ve kalıp savaşması gerektiğini söyler. Pele döner.
17 yaşında Dünya Kupası kadrosuna seçilir.
Dünya Kupası sırasında da bu tartışma sürer: Nasıl bir futbol oynayacaklar?
Bu tartışmanın galibi, kendi yerel geleneklerine göre oynamak olur.
Pele o zaman kendini bulur.
Ve o zaman Pele olur.
Dünya kupasında bir maçta üç gol atar; dünya kupalarının en genç yıldızıdır artık o.
Bu yerel futbol tarzı, bir gelenekten kaynağını almaktadır.
Bu geleneğin adı JİNGA’dır.
Jinga tarzı oynadıklarında, işte ancak o zaman “kendileri” olacaklardır.
Öyle olur.
Bugün Pele’de somutlanan, Brezilya futbolu denilen tarz, kaynağını oradan alır.
Pele filminde Pele’nin öyküsüyle birlikte işte bu tartışmayı izliyoruz.
iyi seyirler.
Gizli Silah…
Bu hafta tanıtacağımız film, yeni bir film; 2019 yılı yapımı. Öncelikle filmin künyesini sunalım sizlere:
Filmin adı: Gizli Silah (Secret Weapon)
Yapım yılı: 2019
Yapım: Rusya
Yönetmen: Konstantin Statskiy
Oyuncular: Aleksandr Ustyugov, Polina Polyakova, Timofey Tribuntsev
Süre: 97 dk.
Katyuşalar, 1939-1944 yılları arasında yaşanan emperyalistler arası ikinci paylaşım savaşında son derece önemli rol oynayan bir Sovyet silahıdır.
Sovyetlerin ürettiği Katyuşalar, Nazi Alman orduları üzerinde çok etkili olan bir füze sistemiydi. Sovyetler bu füze sisteminin Nazilerin eline geçmesini önlemek için bir çok önlem almışlardı. Naziler de ne yapıp edip bu silahlardan birini ele geçirme peşindeydiler.
Fakat tüm savaş boyunca Naziler, bir tek Katyuşa ele geçiremediler.
Film işte bir Katyuşa’nın Nazilerin cephe gerisinde kalmasının hikayesini anlatıyor.
Bir katyuşa büyük bir çatışmada, Katyuşa ekibinin biri hariç tamamının ölmesi üzerine, Nazi tarafında kalır.
Naziler hemen Katyuşayı alıp bir köye çekerler ve Berlin’den silahı incelemesi için uzmanlar isterler.
Sovyet tarafında da, Nazi uzmanları gelmeden Katyuşayı bulup imha etmek için hazırlık yapılır.
8 kişilik bir savaşçı ekip oluşturulur.
Ekibin görevi, Katyuşa’yı geri getirmek veya bunu başarmak mümkün değilse, onu imha etmektir.
Katyuşa Nazilerin cephe gerisindedir.
Yani 8 kişilik ekip, operasyonu, Nazi işgali ve denetimi altındaki bir bölgeye girip yapmak durumundadırlar.
Bu yanıyla, 8 kişilik ekip, aslında bir feda ekibidir.
Geri dönme ihtimali çok çok azdır,
Ama ekipte kimse geri dönmeye değil, görevi yerine getirmeye kilitlenmiştir.
*
Bu görevi başarabilecekler mi?
Bunun cevabını filmi izleyenlere bırakalım.
*
Ancak 8 savaşçı görevi yerine getirmek için tüm yetenekleriyle, cüretleriyle savaşırlar.
Her biri, bir feda eylemi niteliğinde eylemler gerçekleştirirler.
Bir çoğu bu görevi yerine getirme uğruna, diğer savaşçı yoldaşlarını koruma uğruna şehit düşerler.
Sonu kesin ölüm olan çatışmalara ve eylemlere girerler.
Filmin adı, “gizli silah”… Ama fedanın filmi de diyebiliriz.
*
Film, başlangıçta 2. emperyalist savaşı, katyuşaların rolüne yeterince bilmeyenler için izleyiciye olayı kavratmayan, dolayısıyla seyirciyi içine çekemeyen bir girişe sahip. Bu nedenle oyuncuların karakterleri yeterince derinlemesine işlenmemiş bir film izlemini bırakıyor. Ama mutlaka izlemeye devam edin; sonra film sizi içine çekecek, kahramanlarını daha yakından tanıyacaksınız.
Feda, vatanseverlik, savaşçılık, yoldaşlık üzerine siz de filmin kahramanlarıyla birlikte düşünüp, onlarla birlikte kararlar verecek, onlarla hüzünlenip, onlarla aynı coşkuyu yaşayacaksınız.
ÖZGÜRLÜK RÜZGARI
2006-Irlanda
1920’li yıllarda geçen bu filmde, bağımsız İrlanda Cumhuriyeti’nin ve Kuzey İrlanda’nın ortaya çıkışıyla sonuçlanan olaylar konu alınıyor. İngiliz askerlerinin zulmüne tanık olan Damien, zulme karşı direnen İrlandalı Cumhuriyetçilere katılır. Damien’ın ağabeyi Teddy de bu direniş grubunun liderliğini yapmaktadır. İki kardeş birlik ve beraberlik içerisinde direnişi sürdürmeye devam eder. Fakat barış anlaşmasının imzalanması ile iki kardeş ayrı saflarda yer almaya başlar.
Önceleri sadece özerk olarak idare edilmek isteyen İrlandalılar,sonraları İngiltereden ayrılarak tamamen bağımsız-ayrı bir ülke olmayı kendilerine amaç edindiler.Bu uğurda öldüler,öldürdüler.İrlandanın kuzey-güney olarak bölündüklerine inanıyorlardı çünkü.Tabii buna Londra hükümetinin tepkisi çok sert oldu.Böylece İra sorunu bugünlere kadar geldi.İngilterede çözüm önerisi olarak Kuzey İrlandalılara İngiliz egemenliğinde özerklik-otonomi gibi geniş imtiyazlar tanındı;Güney İrlandalılarda bağımsızlıklarını kazandılar;ama kuzeydekiler özerk de olsa İngiliz egemenliğinde yaşamaya devam etti.Film yalnızca İngilizlerle İrlandalılar arasındaki etnik mesele üzerinde durmuyor,İrlandalıların kendi aralarındaki ideolojik çatışmaları da yansıtıyor.Sosyalizm ile Kapitalizm/Liberalizm arasında sıkışıp kalan İrlandalılar zamanla birbirine düşman olup savaşmaya başlıyorlar.Hatta kardeş kardeşle bile.Filmde ağırlıklı olarak İrlanda asıllı oyuncuların olduğunu da hatırlatmak isterim.
Açıkça görülüyorki bu filmde emperyalizm, sosyalizm, ve kapitalizm kavramları, o insanların bu kavramlara bakış açılarını çok açık ve net bir şekilde sergilenmiş. Filmin başında halkın kötü yaşamını iyileştirmek için yola çıkmışlardı. Önlerindeki engel İngiliz emperyalizmiydi. Filmin ortalarında bu emperyalizm belasını az da uzaklaştırdıklarını düşündüklerinde önlerine kapitalizm çıkıyor. İşte burada önceden yanyana olanlar iki gruba ayrılıyorlar. Kimisi kapitalizmle yanyana yürümek istiyor, o dönemin o şartlarında en iyi yöntem yani en faydalı yöntem olduğuna inanıyorlar… ama kimileride kapitalizmi bir engel olarak görüyor ve emperyalizmi besleyeninde kapitalizm olduğunu düşünüyor. Emperyalizme karşı olupta kapitalizme karşı olmayanların tutarsızlık içinde olduğunu ve asıl probleme çözüm üretmediklerini düşünüyorlar.. Asıl çözüm ise sosyalizm bu gruba göre. Öyle bir dünyada yaşıyoruz ki olan biteni görmemek için ya kör olmak lazım ya da kabullenmek hatta susarak ya da bağırarak alkışlamak… Bir başka yol ise devekuşu misali başını kumlar arasına gömmek. Görmemiş gibi yapmak, yok saymak… Görmeyince ya da yok sayınca ortaya çıkan sırça dünyada dertlerden, tasalardan uzak yaşar gibi yapmak… Etliye sütlüye dokunmamak, elini taşın altına sokmamak… Sana dokunmayan yılan varsın yaşasın bin yıl.Elbette görenler de var, görmenin yetmediğini bilenler de. Kimi kalemiyle, kimi yonttuğu heykellerle, kimi fırça darbeleriyle, kimi de Ken Loah gibi kamerasıyla…Elbette Damien gibiler de var. Gencecik yaşlarında vatanlarının tehlikede olduğunu görüp, yaşamın önlerine sunduğu bütün olanakları ellerinin tersiyle bir kenara iterek son çareye başvuranlar…Özgürlük Rüzgarı, 1920’lerin İrlandası’ndaki yurtsever gençlerin İngiliz emperyalizmine karşı mücadelesinden kesitler sunuyor. IRA’yı ve diğerlerini ortaya çıkaran somut koşulların hepsini sokuyor görmek isteyenlerin gözüne…İngiliz işgalcilerinin halka yaptığı vahşeti, yüzyıl boyunca başta ABD olmak üzere pek çok farklı öznenin pek çok farklı nesneye uyguladığını okuduk, gördük, biliyoruz. Vietnam’dan Irak’a, Afganistan’dan Afrika çöllerine dek sayısız yerde yaşandı benzer örnekler.Ken Loach işte bu muhteşem filmle İrlanda’dan yola çıkarak bütün bir dünyayı anlatıyor aslında. Okuduğunu anlayamayanlara, yanlış yoranlara, görmek istemeyenlere ya da bir biçimde görmezden gelenlere gösteriyor gerçek denen şeyin ne olduğunu.IRA’ya terörist diyenler İngiliz vahşetine en “terörist” ağırlığında bir sıfat kullanmıyorlarsa hangi maskeyi takmış olurlarsa olsunlar insanlıklarını sorgulamak zorundalar.
Radyum Kızları. (Radium Girls)
Tür: Dram
Yönetmen: Lydia Dean Pilcher, Ginny Mohler
Ülke: ABD
Süre: 1 saat 42 dakika
Film 1920’lerin ABD’sinde yaşanmış gerçek hikayeyi anlatıyor.
Radyum 1898 yılında Fransız fizikçileri Pierre Curie ve eşi Marie Curie tarafından bulunan bir elementtir. Soğukta suyu ayrıştırır, ışın etkinliği çok kuvvetlidir. Parlak olduğu için nişangahlarda, pusulalarda ve saatlerde kullanılır.
1923 ABD’sinde geçen hikaye, Amerikan Radyum şiketinde çalışan kadın işçilerin yaşadıkları radyum zehirlenmesi çevresinde gelişen olayları konu alıyor. Film kahramanı 17 yaşındaki Bessie şirkete gelen fotoğrafçı Walf ile tanışır. Walf’ın “kızıl” olduğunu çantasında taşıdığı orak çekiçten öğrenir.
Bessie’nin ablası Josephin’in dişlerinin dökülmesinin üzerine patrona giderler. Ve patron Roeder büyük bir iyilik yapıyormuş gibi doktor göndereceğini söyler. Patronun gönderdiği doktor, Josephin’e 3 yıl önce ölen ablası Mary’e koyduğu teşhisin aynısını koyar: Frengi.
Bir utanç kaynağı olduğu düşünülerek seçilmiş bu hastalıktır Frengi. Hesap şudur: Frengi teşhisi koyulan işçi kızlar utandıklarından hastalığın üzerine gidemeyecek. Ve böylelikle gerçekte neden hasta olduklarını öğrenemeyecekler.
Doktor ile Bessie’nin ablası Josephin arasında geçen diyalog şöyledir:
Korkarım hastalığınız Frengi
Bu imkansız ben bakireyim.
Şirketin maaşlı doktorunun teşhisi üzerine Bessie Cavallo’nun “kızıl” arkadaşı Walf’ın yönlendirmesi ile ablası ile Tüketici Kooperatifine gider. Kooperatifin ayarladığı bir doktorun yaptığı tedavi sonucunda Radyum zehirlenmesi teşhisi koyulur Josephin’e. Ablasının bu durumu etrafında gelişen olaylar Bessie Cavallo’nun hayatında köklü değişikliklere yol açacaktır.
2017 yapımı film sadece festivallerde gösterime sunulmuş. İnternet sitelerinde daha yeni görülmeye başlanan filmi vakit kaybetmeden izlemenizi öneririz.
Birinci paylaşım savaşı yıllarında, çocuk denecek yaşta kızların ölecekleri bile bile devam eden üretim kapitalizmin vahşiliğini kavramakta faydalı olacaktır. Patron Roeder mahkemede Radyum’u savunurken söyledikleri kapitalizmin çarklarının insanların katledilmesine rağmen dönmesi gerektiğini ifade ediyordu: “Gerçek şu ki radyum enerjisi kontrolümüz altında olan en hayati terapotik ajanlardan biri. Zararlı etkileri olsa bile Aerikan Radyumu, bilimsel ilerlemeden sorumlu tutulamaz.” Patron Roeder insanlar ölebilir, ancak bu çark dönmek zorundadır diyor.
Günümüzde de benzer kıyımların yaşanır. İnsana verdiği zarar bilinmesine rağmen, yaşamak için ölümüne çalışmak zorunda olan Radyum kızları ile ülkemizde ölümcül silikozis hastalığına yakalanmak pahasına kot taşlama atelyelerinde çalışmak zorunda olan emekçilerin varlığı, kapitalizmin vahşiliğinin hiç değişmeyeceğini anlatıyor.
Kapitalist üretim doğası gereği vahşidir. Radyum üretiminin 1970 yılına kadar benzer şekilde devam etmesi bunun ispatıdır. Zehirli olduğu, insanların öleceği bilinmesine rağmen, Saatlerin, karanlıkta aydınlatması için gencecik kızların hayatları karartıldı 1970’e kadar.
American Radium şirketine karşı mücadeleye girişen Bessie aslında kapitalizme karşı savaş başlattığının bilincinde değildir. Çok kısa zamanda yaşadıkları, Hollywood’ta şöhret olma hayali kuran Bessie’nin “ABD’yi tanımasını sağlamıştır”.
The Attorney
Tür: Dram, Komedi
Yönetmen: Woo-Seok Yang
Ülke: Güney Kore
Süre : 127 dakika
Film, yoksulluğu para kazanma hırsıyla aşabileceğini sanan bir hukuk öğrencisinin bu yanılgısını mesleğini yapmaya başladığında avukatlığı bir işletmeye, müvekkillerini ise birer müşteri olarak görmesine dönüştürmesiyle başlar.
İçindeki hırs onu, adı duyulan bir avukat yapar. Kazandığı paralarla ve sürekli hale getirdiği müşteri/müvekkilleriyle kendisine rahat, konforlu bir yaşam kurar. Fakat ülkesinde askeri darbe olmuş, yönetim faşistçe eğilimler gösteren bir iktidar tarafından yönetilmektedir. Hal böyleyken taraf seçmeden bir “yaşam kurmaktan” bahsedilemez ve asıl hikaye buradan sonra başlar. Bu zamana kadar sokak eylemleriyle bir şeylerin değişmeyeceğine inanan ve öncü olmak isteyen öğrencileri, okumak istemiyorlar diye suçlayan avukatımız içlerinden bir öğrencinin davasıyla yolu kesişince gerçekleri görür.
Faşizmin baskısı altında gencecik insanların yalnızca “dünyanın en güzel çiçeklerini’’ isteme hayalleriyle okuduklarının ve düşündüklerinin “sakıncalı” bulunmasıyla gözaltında ağır işkencelere maruz kalmalarını kabullenemez. Bu andan itibaren ise avukatlık mesleğinin onurunu ve gerçekliğini kavrayacağı bir yolculuğa da çıkmış olur.
Aslında film Çağdaş Hukukçular Derneği Başkanı ve Halkın Hukuk Bürosu Avukatı Selçuk Kozağaçlı’nın söylemiş olduğu cümlenin hikayesi olarak özetlenebilir, ‘’Devrimcilerin Avukatlığından Devrimci Avukatlığa’’…
Sıkı yönetim döneminin en acımasız,gadar dönemlerindeyiz… İmralı Cezaevi’nde yatan beş mahkum, kendilerine verilen bir izin sayesinde bir haftalığına köylerine dönebileceklerdir. Ancak yol uzundur, yol tehlikelidir, yol can alır. Dışarıdaki dünya içeridekinden hiç farklı değildir.Sıkı yönetim zamanında zulüm her yerdedir, bu topraklarda insan olmak hiç kolay değildir.
Anadolu topraklarından çıkmış en gerçekçi, en dokunaklı hikayelerin başında gelen Yol fne söylenecek çok fazla şey vardır. Yılmaz Güney’in sinemamızın yüz aklarından biri olan “Yol” ölümsüz bir yapıtdır. Yılmaz Güney’in cezaevinde bulunduğu dönemde senaryosunu yazdığı ve Şerif Gören tarafından yönetilen “Yol” filmin çekilen görüntüleri yurtdışına kaçırılmış ve orada kurgulanmıştır. Cannes’da Altın Palmiye ödülünü alan ilk Türk filmi olan “Yol”, ülkemizde uzun yıllar yasaklanmış ve 18 yıl aradan sonra gösterime girmiştir
Yağmuru Bile..
Yönetmen: Icíar Bollaín
Oyuncular: Gael García Bernal, Juan Carlos Aduviri, Karra Elejalde, Luis Tosar
İspanya’nın 2011 Oscar adayı Yağmur Bile, yönetmenlik, Kristof Kolomb ve temel insan hakları mücadelesini bir araya getiriyor. Senaryosu Ken Loach’un daimi senaristi Paul Laverty tarafından yazılan film, Icíar Bollaín’in 2007 yapımı dedektiflik hikâyesi Matahariler’in başarısını takip ediyor. Takıntılı idealist Sebastian, Kristof Kolomb ile ilgili bir film çekmeye kararlıdır, ama bu Hıristiyan kahramanın mitini tersine çevirecek, açgözlülüğünü ve vahşi eğilimlerini gösterecektir. En ucuz ve Latin Amerika’da en “yerli” ülke olan Bolivya’daki çekimler sırasında, Kolomb’dan 500 yıl sonra toplumsal huzursuzluk patlar. Halk en temel hayati madde olan su için savaşmaya başlamıştır.
Anthropoid
Yönetmen:Sean Ellis
Oyuncular: Brian Caspe, Cillian Murphy, Jamie Dorna
nSS Generali Reinhard Heydrich’e düzenlenen suikast operasyonu Anthropoid’i konu alan film tarihi gerçeklere dayanıyor. Gerçek bir hikayeden uyarlanan filmde Hitler’in 3. adamı olan Heydrich, Nihai Çözüm projesinin mimarı olarak tarihin en büyük utançlarından birine ön ayak olurken bir yandan da Çekoslavakyalı sürgündeki askerlerin hedefi haline geliyor.
Yönetmen koltuğunda Sean Ellis’in oturduğu filmin senaryosu da Ellis ve Anthony Frewin tarafından yazıldı. Filmin başrollerinde Jamie Dornan,Harry Lloyd, Toby Jones, Charlotte Le Bon ve Bill Milner yer alıyor.
Ve Ben Hala İnanıyorum
Yönetmen: Mikhail Romm, Marlen Khutsiev
Oyuncular: Mikhail Romm, Martin Bormann, Albert Einstein
1901 yılında doğan Rus yönetmen. 1918-1921 yılları arasında kızıl ordunun gıda bölümünde müfettiş olarak görev yapar. 1925 yılında Moskova Sanat ve Teknoloji enstitüsünün heykel bölümünden mezun olur. 1928-1930 yılları arasında enstitünün sinematografi bölümünde araştırmacı olarak çalışır. 1931’de Mosfilm stüdyolarında çalışmaya başlar ve ilk filmi “Physhka”yı 1934’te Çeker.
Komünist (1958)
Yönetmen: Yuli Raizman
Oyuncular: Evgeniy Urbanskiy, Sofya Pavlova, Evgeniy Shutov
Yönetmen Yuli Raizman’ın 1957’de çekilen uzun metrajlı bir filmi. Film Vasily Gubanov isimli Komünist Parti üyesi İç Savaş gazisi sıradan bir komünistin Zagora’da yapılan ilk Sovyet inşaat projelerinden birisine katılmasıyla başlar. Vasily Gubanov dürüst, gayretli ve vatansever birisi olarak kısa ama parlak yaşantısında bir halk kahramanına dönüşür. Vasily projede çalışırken yanlarında kaldığı Fedor’un eşi Anyuta ile yakınlaşır. Hikâye bize Vasily Gubanov ile Anyuta Fokina’nın çocukları tarafından anlatılmaktadır. Hikâye, 1918 yılında başlar, arka planda Rus İç savaşı ve dönem siyaseti ana plandaysa döneminde Rus halkının çektiği sefalet ve yaşadığı trajedi vardır.
Sovyet Sineması, sinema sanatının gelişimine en büyük katkıyı yaptığı ilk dönemiyle tanınır. Oysa devlet desteğiyle sürekli gelişen ve anlatım olanaklarını geliştiren bir sinemanın varlığından söz etmemiz de pekala mümkün. Komünist bir gencin hem eğlenceli hem de mücadele ateşiyle dolu macerası Komünist filminde buluşuyor. Teknik anlamda yetkin ve bir o kadar da özgürlükçü bir sinema anlayışıyla öne çıkan ‘Komünist’, her karesine sızan enerji ve neşesiyle izleyiciyi yakalıyor.
Haziran Ayaklanması Belgeseli “Geliyoruz!” 1. ve 2. Bölüm
Haziran Ayaklanması Şehitleri Anısına… Halkın Sesi TV
Ayaklama, birden bire patladı… Doğrudur…
Ancak bu patlama yıllardır biriken öfkenin patlamasıdır.
Gezi Parkında ağaçların kesilmesi, bardağı taşıran son damladır…
Meydanlara çıkan milyonlarca kişi, sadece ağaçlar için meydana çıkmamdı. Taksim’in tarihsel bir önemi var. “Her Yer Taksim Her Yer Direniş” sloganı boşuna atılmıyor.
Haziran Ayaklanması; Bir ağaç meselesi değil, halkın açlığa, zulme, adaletsizliğe başkaldırısıdır!
Halk, devrimcilerin on yıllardır süren direnişi ve mücadele mirası üzerinden ayaklandı.
Halk korku duvarını yıktı…
Açlık, zulüm ve adaletsizlik emperyalizmin eseridir.
Ayaklanmalardan kurtulamayacaklar!
EN YENİLMEZ GÜÇ, ÖRGÜTLÜ HALKIN GÜCÜDÜR!
Ayaklanma sürecinde;
80 ilde 5 bin 532 eylem yapıldı
Bu eylemlere toplam 3 milyon 178 bin 320 kişi katıldı
Binlerce kişi gözaltına alındı
198 kişi tutuklandı
Yüz elli binden fazla gaz bombası kullanıldı
Üç bin tondan fazla su sıkıldı
59’u ağır, 8 binden fazla kişi yaralandı
100 kişi kafa travmasına uğradıu
12 kişi gözünü kaybetti
Ayaklanmada 9 kişi şehit düştü…
Berkin Elvan 11 Mart 2014’te şehit düştü
12 Mart günü yapılan cenazeye sadece İstanbul’da üç milyonu aşkın insan katıldı…
F TİPİ FİLM, DÜNYA SIRALAMASINDA 24. SEÇİLDİ
Yönetmen:
Ezel Akay , Mehmet Ilker Altınay, Aydın Bulut, Hüseyin Karabey, Barış Pirhasan, Grup Yorum, Reis Çelik, Sırrı Süreyya Önder, Vedat Özdemir
Oyuncular:
Arda Tekin, Behiç Aşçı, Bülent Emrah Parlak, Civan Canova, Erkan Can, Elif Can Pirhasan, Ercan Bahadır, Esra Açık, Ezel Akay, Fırat Tanış, Gökşin Sanlav, Hayriye Ersoy, Hüsnü Yıldız, Münir İnseler, Sacit Akel, Selma Altın, Serkan Keskin, Tansel Öngel, Tansu Biçer, Yıldız Turan
F Tipi Film, Tecrite Karşı Mücadelede Destansı Bir Direnişin ve Israrla Hayata Geçirilen Kolektivizmin Ürünüdür…
F Tipi hapishaneler, açıldığı ilk günden bu yana bir çatışma alanıdır aynı zamanda.
Devlet bu hapishaneleri açabilmek için, eşi benzeri görülmemiş bir katliam operasyonu yaptı hapishanelere.
19 Aralık 2000’de 20 hapishanede birden yapılan bu katliamda 28 tutsak katledilmiş, binlercesi işkencelerden geçirilmiş, yüzlercesi sakat bırakılmıştı. F Tipi hapishanelerde de mücadele bitmedi, çok farklı biçimlerde devam etti. Özgür Tutsaklar, 2016 yılından bu yana adına Sürekli Faşizme Karşı Sürekli Direniş’i bedelleri göze alarak, bugün de coşkuyla sürdürerek taarruza geçmişlerdir.
Böyle görkemli direnişlere ev sahipliği yapan F Tipi hapishaneler, son derece etkili ve başarılı bir filmin de doğmasını sağladı: F Tipi Film.
Çok güçlü bir kolektivizmin ürünü olan F Tipi Film; hiçbir maddi çıkar gözetmeyen 9 yönetmen, onlarca oyuncu, iki yüzden fazla set emekçisinin dayanışması ile çekildi.
Filmin senaryosu, dekoru, aksesuarları; hapishanelerdeki özgür tutsakların, uzun yıllar F Tipi hapishanelerde kalıp tahliye olan onlarca devrimcinin ve tutsak ailelerinin, görüş öneri ve bilgilendirmeleri ile hayata geçirildi.
Yani yüzlerce insanın alın teri ile oluşturuldu F Tipi Film. Bu özelliği ile de benzersizdir. Ve devrimci sinema tarihinde önemli bir yere oturmuştur.
Filmi; gösterime girdiği günlerde yaşadığı yoğun baskılara ve sansüre rağmen sinema salonlarında, ardından toplu gösterimlerde, yayınlanan DVD’lerde ve internet üzerinden yüzbinlerce hatta milyonlarca kişi izledi. İMDB sıralamasında, 2017 verilerine göre; çekilmiş hapishane temalı filmler dünya sıralamasında 6.8 puan ile 24. sıradadır (ki bu puan 2017 yılına aittir. Günümüzde F Tipi Film İMDB puanı 7.0’dır yani yükselmiştir).
Dünya üzerinde, (ki buna Hollywood filmleri de dahil), bugüne kadar yüzlerce, belki de binlerce hapishane temalı film çekilmiştir. Bunların büyük çoğunluğu çok büyük bütçeli yapımlardır.
F Tipi Film, tüm bu filmleri geçerek dünya sıralamasında 24.’lüğe yükselmiştir. Yani tüm yasakları, baskıları ve sansürü parçalamış, dünya halklarına ulaşmış ve onlardan hak ettiği ilgiyi ve beğeniyi görmüştür. Yapılan, yaratılan hiçbir şey boşa gitmez. Mutlaka bir karşılık bulur.
F Tipi Film, ülkemiz devrimci sanatı açısından en güçlü örneklerden biridir. Karamsarlığın, yılgınlığın, teslimiyetin kol gezdiği ortamda faşizme karşı mücadeleyi, baş eğmemeyi, umudu, coşkuyu, kolektivizmi ve örgütlü olmanın gücünü anlatan F Tipi Film’i daha çok insan ile buluşturmayı başarmalıyız.
Devrimci sanat, halkın moral gücüdür aynı zamanda. Daha çok şarkı ile, daha çok film ile, daha çok şiir ile, daha çok tiyatro oyunu ile bu moral gücüne katkı sunmak, her devrimci sanatçının görevidir. F Tipi Film’in başarısı, bunu bir kez daha göstermiştir.
F tipi hapishanelerin kapalı kapılarının ardında yaşananları beyazperdeye aktaran film, 10 farklı yönetmenin çektiği 9 kısa filmin uzun metraj şeklinde yeniden kurgulanmasıyla ortaya çıktı.
Ezel Akay, Barış Pirhasan, Sırrı Süreyya Önder, Reis Çelik, Hüseyin Karabey, İlksen Başarır, Aydın Bulut, Vedat Özdemir, Mehmet İlker Altınay ve Grup Yorumun yer aldığı projede her yönetmen kendi senaryosunu yazıp 10 dakikalık bir kısa filme imza attı.
Filmlerin oyuncu kadrolarında ise Tansu Biçer, Serkan Keskin, Bülent Emrah Parlak, Gizem Soysaldı, Erkan Can, Fırat Tanış gibi isimler yer alıyor.
İtalyan filmi, 120 dakika
Yönetmen: Giuliano Montaldo
Gerçek bir olayı, herkesin başını ve sonunu bildiği bir olayı, yönetmen sürükleyici bir anlatımla beyazperdeye aktarıyor. Olayı herkes biliyor, çünkü filmde geçen yargılamalar olurken, ABD çapında büyük kampanyalar yapıldı.
İki İtalyan işcisi, Bartalemeo Vanzetti ve Nicola Sacco, göçmen olarak yaşadıkları ve çalıştıkları Boston’da, şüphe üzerine polis tarafından 5 Mayıs 1920 tarihinde gözaltına alınırlar. Üzerlerinden birer adet tabanca çıkar. Ortada herhangi bir olay yoktur, silahlar temizdir. Ancak iki İtalyan işcisinin anarşist olarak bilinmesi, savcının soruşturmayı daha da derinleştirmesine yol açar.
Gözaltından bırakılmayı bekleyen Sacco ve Vanzetti, savcı tarafından üç hafta önce meydana gelen iki kişinin öldürülmesi ve bir soygun olayına karışmakla itham edilirler ve tutuklanırlar.
Sacco ile Vanzetti 1921 yılında idama mahkum edilirler.
Duruşmalar sırasında ve mahkumiyet sonrası ABD genelinde protesto gösterileri olur.
Mahkeme, cinayet davası olmaktan çıkmış, iki anarşist göçmenin siyasal olarak cezalandırılması davasına dönmüştür.
Süreç, Amerikan kapitalizminin en saldırgan yöntemlerle emek hareketini bastırmaya çalıştığı dönemdir.
23 Ağustos 1927’de idam cezaları infaz edilir.
Sacco ile Vanzetti filmi, ABD yargı sisteminde, gücü elinde tutan patronların ve iktidar sahiplerinin, yargıç ve juriyi nasıl yönlendirdebildiğini, iddia makamı olarak savcının siyasal olarak sistemi savunma misyonu ile neler yapabildiğini (tanıklar üretmek vb) ortaya koyuyor.
(Sahte tanık üretme konusu, Mustafa Koçak davasında bugün de can yakmaya devam ediyor)
Sonucu bilinen gerçek bir olayın sürükleyici anlatımı, hem bir döneme tanıklık ediyor, hem de Amerikan yargı sisteminin zaaflarını ortaya koyuyor.
Joan Baez şarkıları ile filme katkı sunmuş.
(basın adası) http://basinadasi.org/index.php?p=news-detail&pid=445
SİZ DE Otto ve Anna Quangel GİBİ
YAPAMAZ MISINIZ?
FİLM ODASI
Filmin adı: Alone In Berlin (Berlin’de Tek Başına)
Yönetmen: Vincent Perez
Yapım yılı: 2016
Yapım: İngiltere, Almanya, Fransa
Oyuncular: Emma Thompson, Daniel Brühl, Brendan Gleeson, Mikael Persbrandt, Katharina Schüttler, Louis Hofmann, Lars Rudolph, Uwe Preuss, Jacob Matschenz, Godehard Giese.
Naziler iktidardadır. 1940’ların başı. Alman gençleri, Nazi savaş ve sömürü makinasının dişlileri arasında milyonlar halinde ölmektedir.
Tüm Avrupa’yı işgal etmeye girişen Alman emperyalizmi, tüm dünyada 52 milyon insanın ölümüne neden olmuştur.
İşte o 52 milyon insandan biri de, Otto ve Anna Quangel’in çocuklarıdır.
Otto ve Anna Quangel, emekçidirler.
Otto Quangel, Nazi partisini, politikalarını desteklemiştir de hatta.
Fakat bir gün oğullarının ölüm belgesi gelir.
Sonra işyerinde Nazi zulüm ve sömürü çarkının nasıl döndüğüne dair gözlemleri olur.
Ve bu gerçekleri anlatmaya karar verir.
Ne yapacak, nasıl yapacak?
O güne kadar bir tecrübesi, pratiği yoktur.
Bir kart yazmaya başlar.
Eşi sorar:
- Kime yazıyorsun?
Otto cevap verir:
- Bilmiyorum..
Der ki,
- yazıyorum…
Doğruları söyleyen kartlar..
Hitler rejiminin gerçek yüzünü yazan kartlar.
Okuyacaklar..
Birbirlerine verecekler.
Ve başlar.
Yazdığı kartları şehrin çeşitli yerlerine bırakmaya başlar.
Her gün yeni kartlar yazar.
Yeni yerlere bırakır.
Gerçekler artık bir yerlere ulaşıyordur.
Bir gün eşi
- “Ben de geliyorum.” der.
Adam karısına cevap verir: - Seni asarlar, kadınları da asıyorlar.
- “Tabii asarlar” der eşi de ve o da kocasıyla birlikte çıkıp kartları bırakmaya başlar.
Hayatlarında ilk kez illegal iş yapan iki insanın ürkekliğiyle yürürler yollarda.
Ama yapmaları gerektiğinde kafaları nettir.
Başka oğulların ölmemesi için bunu yapmalıdırlar.
Birlikte ilk eylem..
bir işhanına giriyorlar.
eşi dışarıda gözcü kalıyor..
Kartı merdiven basamaklarına koyuyor..
ve eylemler devam ediyor.
*
Bu arada Nazi polis mekanizması da ayaktadır.
Kimdir bu Nazi düzenine başkaldıran?
Büyük bir takip operasyonu başlatılar.
Şehrin bir çok yerine ajanlar yerleştirilir.
Quangeller’in işi daha zordur artık, yakalandıklarında sonuç bellidir, ama vazgeçmezler.
Devam ederler.
SS’ler peşlerindedirler.
Toplam 285 kart bırakır şehrin çeşitli yerlerine.
SS’lerin soruşturmayı yürüten şefi kartları okur ve etkilenir.
*
Filmin sonu da çarpıcı… diyor ve tanıtıma burada noktayı koyuyoruz.
Karanlık Görev (2016)
Filmin adı: Karanlık Görev
Güney Kore – 2016 yılı yapımı
Yönetmen: Kim Ji-Won
Film, Güney Kore’nin Japon sömürgesi olduğu 1920’lerin sonlarında, Japon işgaline karşı direnme kararı alan bir grubun faaliyetlerini anlatıyor. Bu grup, Seul’deki Japon tesislerine saldırı düzenleyebilmek için Şangay’dan mühimmat getirmeye çalışmakta, Japon ajanları ise buna engel olmak ve ekibi çökertmek istemektedir.
Japon polisi olarak çalışan Koreli Lee, direniş ekibini çökertmek için direnişcilerle yakın temas kurmaya çalışır. Direnişçilerden fotografçı Kim ise, eskiden bir süre direniş saflarında bulunmuş bu polisten yararlanmak gibi tehlikeli bir plan yapar. İkili arasında son derece kırılgan dengelere dayalı ve tehlikeli bir oyun başlar.
İşgalci Japon subayları ise Koreli polise güvenmemektedir.
Feda ruhuyla hedefe kilitlenen direnişçiler, adım adım ilerlerken her olanaktan yararlanıyorlar. Planlı ve disiplinli hareket ediyorlar, ama tesadüflere karşı atılgan bir militanlık ile hedefi düşünüyorlar.
Çarpıcı ve güncel mesajları olan bir film.
(basın adası)
The Guard of Auschwitz
AUSCHWİTZ GARDİYANI
Yönetmen: Terry Lee Coker
2018 yılı yapımı ABD filmi
Film klasik Nazi vahşeti filmlerinden biri değil. Tiyatro-film formatında çekilmiş. Nazi yönetimi altında bir Alman mühendisin iç hesaplaşmalarını konu alan film güncel mesajlar içeriyor.
Başarılı bir öğrenci olan Hans, iyi bir mühendis olduktan sonra, Auschwitz-Birkenau toplama kampına bir SS subayı olarak atanır. Babası, onu vatana hizmet için Alman ordusuna vermiştir. Görevi yeni binalar inşa etmektir. Yaptığı binaların gaz odası olarak kullanılacağını anladıktan sonra, bu suça ortak olduğunu düşünerek büyük acı çekmeye başlar. Nazi katliamını onaylamadığı için ve daha çok vicdanını rahatlatmak için Yahudi bir kıza yardım eder. Ancak artık çok geçtir.
Emir kulu olmak, işlenen suçlara ortak olanları temize çıkarır mı?
Ya da;
Büyük kurumsal bir yapının içinde, onaylamadığınız işler oluyorsa ve siz de bu işlerin bir parçası yapılıyorsanız ne yaparsınız?
Film bu soruları tartıştırıyor.
Dün Vietnam’da, Irak’ta milyonlarca insanın ölümüne yol açanlar, bugün de işbaşında, katliamlarına devam ediyorlar. Bu operasyonlarda yer alan askerler sadece emirleri mi uyguladı?
Yüksel caddesinde tacizci polisler,
ya da
Ayten Öztürk’e 6 ay işkence yapan memurlar sadece emir kulu mu?
Film hayır demeyi bilmeyenin, bedeli göze alıp karşı çıkmayanın suça ortak olacağını anlatıyor.
(basın adası)
The Hate U Give – Sessiz Kalma
Yapım Yılı: 2018
süresi: 133 dakika
YONETMEN: George Tillman Jr.
OYUNCULAR: Amandla Stenberg
Regina Hall
Russell Hornsby
K.J. Apa
Common
Anthony Mackie
Amerika’da siyahların yaşamlarını anlatan, ırkçılığın onların yaşam koşullarını belirlediğini ortaya koyan bir film.
2018 yapımı yeni bir film.
Filmin asıl önemli özelliği, siyahların nasıl yozlaştırıldıklarını, nasıl torbaçı olmaya, uyuşturucu kullanmaya yönlendirildiklerini, adeta buna mecbur bırakıldıklarını gösteren yanı. Siyah olursan neler yaşarsın, neler hissedersin, koşulların neye göre belirlenir? Yani sadece sonucu değil, nedeni gösteriyor bu yanıyla.
- Gösteriyor ki, sınıf atlamaya çalışsan, başka yerlere gitsen de oradan çıkamıyorsun.
- Bir zenci, polis tarafından vuruluyor.
Elindeki saç fırcasını tabanca sanan bir polis onu vuruyor.
Ve sonra o polis, Amerikan yargısı tarafından “suçsuz” bulunuyor.
ABD’de adalet değil, ırklara göre belirlenmiş bir adalet anlayışının olduğu çok somut görülüyor.
Vurulan siyah gencin kız arkadaşı, şöyle diyor: “Herkes nasıl öldüğünü soruyor, nasıl yaşadığını sorun”. Torbacı olmuş ama neden. Neden hep yoksullar? Uyuşturcu satma olayı da, torbacılık yapma olayı da hep yoksullarda. Neden? - Filmin etkili bölümlerinden biri, siyah gencin kimlik arayışı. Bir yanıyla siyah olarak beyazların içinde kolejde okuyor. Ne koleji uyumlu, ne yaşadıkları mahalleye… Arada kalmış, kimliğini seçememiş bir insanın, gencin, bunalımlarını vermesi yanıyla çarpıcı. Sonuçta tarafını seçti ve mücadele kararı verdi.
Devamında, ırkçılığa karşı mücadeleden, meydanlara çıkmaktan başka yol olmadığını gösteriyor.
Sonunda mücadeleyi tamamen barışçıl bir biçime bağlayarak, film boyunca anlattıklarıyla çelişen yanı ise, filmin en zayıf yanı. - Mücadelede nelerin göze alınabileceğini şu sözle anlatıyor: “Yaşama nedenim ölme nedenimdir.”
halkın birleşmesine vurgu yapıyor: “Onlar bölerek kazanıyor, biz birleşirsek kaybederler.” - Filmde kısa bir vurgu olarak, Kara Panterler örgütünün tarihiyle, manifestosuyla hala siyahlar üzerinde manevi bir etkisi olduğu gösteriliyor. Gençler için “Tupac” bir değer ifade ediyor.
- Bazı sloganlar çok güçlü ve evrensel. Adalet istiyoruz! Filmde bu sloganı duyuyoruz, tıpkı ülkemizdeki bir çok eylemde duyduğumuz gibi. Hem de tıpkı bizim meydanlardımızda söylendiği gibi:
Ne istiyoruz?
Adalet!
Ne istiyoruz?
Adalet!
Ne istiyoruz?
Adalet!
Tanrı Kent – City of God
TÜR:Dram, Polisiye – Suç
YAPIM YILI:2002 Filmleri
YAPIM:Brezilya
SÜRESİ:2 saat 10 dakika
YÖNETMEN:Fernando Meirelles, Kátia Lund
OYUNCULAR:Alexandre Rodrigues, Leandro Firmino, Matheus Nachtergaele
Bir ülke düşünün; dünya futbol piyasasında, adları geçtiğinde şapka çıkarılan yıldızları yetiştiriyor. Dünya futbol liglerine ithal ettiği yıldızların sayısı, binlerle ifade ediliyor. Yine bu yıldızlarıyla, düzenlenen dünya şampiyonalarına tam beş kez kazanıyor. Futbol ve etrafında dönen ekonomiyi hesapladığınızda, ortaya çıkacak tabloyu hayal edin sonra. Hayal edin; çünkü geçtiğimiz yıl, bizim ülkemizin milli futbol takımı, bu kupada finale oynarken sürekli sözü edilen turizm getirisinden ve futbolun ülke ekonomisini nasıl kalkındıracağından hareketle, sanırız bu konuda oldukça geniş bir bilgiye vakıf olmuşsunuzdur.
Bir ülke düşünün; danslarıyla, insanlarının dinamik, hareketli yapısıyla ve neredeyse tüm dünyanın bildiği festivaliyle, bahsettiğimiz turizm getirisi- ne damgasını vurmuş bir ülke.
Sonra, hayallerinizde bu iki ülkeyi birleştirin. İnsan başka ne ister ki değil mi? Herkesin rahatça yaşadığı, ufak tefek sorunları olsa da bu sorunların bir biçimiyle aşılacağı bir ülke. Siz öyle sanın!
Bugüne kadar tanıdığınız Brezilya tablosu, futbolu ve Rio de Jenerio Festivaller’inden ibaretse, cennet mekan bir Brezilya tasavvur etmiş olabilirsiniz ama ya futbolcu olamayanlar? Ya, asla bir Ronaldo, Rivaldo, bir Roberto Carlos olamayanlar ve asla olamayacak kişiler?.. Ya işi kılıfına uydurup, temiz bir vurgun yapamayanlar ve bir baltaya sap olamayanlar?..
Fernando Meirelles, Tanrıkent’te, Brezilya’nın akla hayale gelmedik öyküsünü anlatıyor bize. Futbolun ve sambanın gizlediği, yoksul Brezilya’nın çürümüş yanlarını… Rio’da yoksullar için hükümet tarafından özel bir projeyle oluşturmuş gettoya götürüyor bizi. Gelecek hayali kurma şansına bile sahip olmayan insanların, çocuk yaştan itibaren, nasıl nefret edilesi suçlular çetesine dönüştüklerini anlatıyor.
Tanrıkent, Brezilya’nın görünmeyen yüzüdür. Ancak, görmesini bilene, açlığın ve sömürünün kucağına itilmiş tüm halkların çocuklarının, yoksullu- ğun pençesinde nasıl bir suç şebekesine dönüştüğünü anlatıyor. Tanrıkent, kimsenin yaşam güvencesinin olmadığı bir yer. Tanrıkent’te öldürülmek için, bir çeteye üye olmak gerekmiyor. Tanrıkent, kör kurşunun gelip sizi bulduğu yerdir. Adıyla tezat, ilahi adaletin asla işlemediği, toplumsal dönüşümünü sadece yeni şefler ve yeni çetelerin sirkülasyonuyla sağlayan yerdir Tanrıkent. Tanrıkent’te öldürülmek için, bir kaçan tavuğu yakalayamamak yeter. Ya da sadece tavuk olmak. Her şeyden uzağa kaçmak, acı çekmeyeceğin anla- mına gelmez. Kız arkadaşının güzel olması, öldüresiye dayak yemene, kız arkadaşına tecavüz edilmesine ve bütün ailenin yok olmasına sebep olabilir. Nakavt Ned’in hikayesinde olduğu gibi. Filmin kahramanı Roket’in de dediği gibi, Nakavt Ned’in başına gelenler sonrası yöneldiği intikamcı hesaplaşma ve sonrasında gettodakilerin gözünde büyümesi, onun bir devrimi başlatacağını düşündürür. Ancak, Ned’in tek seçeneği, karşı çetede yükselmesi olacaktır. Hem de hiç istemediği halde. Hiçbir masumu öldürmeme şartı koştuğu halde. Kendisi, istisnai durumlarda masumları öldürür. Kısa bir süre sonra, istisnalar kural olur. Ned’in ölümü de, ironik bir biçimde, öldürdüğü bir koruma görevlisinin oğlunun ellerinden olur. Karşı çetenin lideri Li’l Dice de nasıl daha küçücük bir çocukken kendinden büyükleri, getto- daki çete bozması abilerini öldürerek yükselip ustalaştıysa, ölümü de küçük çete Bücürler’in elinden olur. İlahi adalet, belki sadece burada yüzünü gösterir. Belki, sadece suya yansıyan bir akisten söz edilebilir ya neyse. Tanrı- kent’te kimse doğal nedenlerle ölemez. Her şey Tanrıkent’in kendine özgü doğallığı içinde olur.
İçlerinde, aldatılmışlığın, açlığa ve yoksulluğa mahkum edilmişliğin öfkesini, ezilmişliğini yaşayarak büyüyen çocuklar, haksız yere kazananlardan nefret ederler. Onları soyarak zenginleşmeyi bir erdem sayarlar ama bu o kadar kolay değildir. Öfke ve ezilmiş- lik yatağını bulamazsa, iktidarın temsilcilerinden, örneğin polislerden alabildiğine korkarken kendi gibilere zulmederek yozlaşır. Tanrıkent’te, kendi gibilere satarlar kokaini. Zenginleri zehirlemek onları aşar. Onlardan nefret ederken, onlar gibi yaşamaya özenirler. En yufka yürekli çete reisi Bene, onlar gibi giyinmek için avuç avuç para döker. Gettonun playboyu olmak ne çok hoşuna gider. Tanrıkent’te iyi çete reisleri de iyiliklerinin bedelini ölerek öder. Uzaklara gitme hayalleri, veda partisinde kendi kanlarında erir gider. Tanrıkent’ten çıkış yoktur.
Fernando Meirelles, yaşanmışlıklardan hareket ederek, Roket’in anlatımlarıyla bize Tanrıkent’in hikayesini sunuyor. Roket ve elindeki fotoğraf makinesi, hem başka bir karakterin gelişim sürecini anlatırken, hem de onun tanıklığını bu makineyle birleştirerek güçlendiriyor. Bütün hikaye, bu makine ve Roket’in anlatımlarından aktarılıyor bize. Tanrıkent’i, bir Brezilya dizisi gibi izleyemezsiniz. Tanrıkent, hepimizin hikayesini anlatıyor. Geçmişi, bugünü veya geleceği. Herkesin bilmesi, görmesi ve önüne geçmesi gereken bir hikayeyi.
LatinAmerika’dan,SinemayaSertDarbeler
Tanrıkent, yönetmeninin ilk filmi olmasına rağmen, ustaca bir anlatıma, alışılmış diye tabir edilen kurgu diline aykırı dinamik bir tarza sahip.
Geçtiğimiz yıllarda izlediğimiz Meksika filmi, “Paramparça Aşklar, Köpekler” filminin ardından, ülkemiz de ve Batı’da, Latin Amerika sinemasının etkisi hissedilip tartışılmaya baş- landı. Farklı öyküleri, farklı bir şekilde öyküleyen sinemacılar, dikkatleri de üzerlerine çektiler. Tanrıkent’te, bu kez Brezilya’dan bir hikayeyle, bu sinemanın arayışlarına, vurgularına tanık oluyoruz. Hem geçtiğimiz aylarda gösterildiği İstanbul Film Festivali sonrası, hem de gösterime girdiği günlerde tartışılmaya başlanan kurgu anlayışı üzerine birkaç şey de biz söylemek isteriz. Filmin, kısa planlara ve hızlı bir anlatım diline sahip olması, bazı çevrelerce, MTV tarzı klip diline sahip olmakla değerlendirilmiş; bu tespitle de, film, hafifsenmiştir.
Yönetmenin bu konuda söyledikleri dahil olmak üzere, bizim de merak ettiğimiz bir noktadır bu. Politik film- ler dingin anlatımlara, uzun planlara, hatta plan sekanslara dayalı olmak zorunda mıdır? Hikayenin anlattıkları, coğrafyası hiç önemli bulunmaz mı?
Avrupa sinemasının armağanı olan bu anlatım, hala Avrupa’ya özgüdür. Avrupa insanının, bunalımlı, durağan yaşantısını, tabi ki hızlı planlarla anlat- mak olanaksız gözükür. Bu tarz, sadece suç öyküleri ve aksiyon tarzına has bir anlatım olarak kabul görür. Oysa Tanrıkent, Brezilya insanın ritmine, yaşam tarzına ve öyküsüne uygun bir ruhla çekilmiş bir film. Doğal olarakta ortaya müzikleriyle birlikte ki yoğun müzik kullanımı da bu Latin tarzının bir ifade biçimi sayılabilir. Dinamik bir film çıkmış.
Kastlaşma ve statükoculuk, her yerde olduğu gibi sinemada da karşımıza bu şekliyle çıkıyor. Hatırlanacağı gibi, geçmişte omuz kamera lanetliydi. Bugün ise hızlı kurgu. Elitistler her yerde, her biçimde karşımıza çıkıyor. Öyküsü, derdi ve cesareti olanlar da, tüm bu setlerin üzerinden atlayıp kafalarındakini görselleştirip, seriyorlar önümüze.
The Chicago 8 – Chicago 8’lisi
Filmin Adı: Chicago 8`lisi
Yapım Yılı: 2011
Film 1968 yılında Amerikanın Vietnam işgali sırasında Chicago`da düzenlenen Demokratik Ulusal Kongre gününde yapılan eylemde gözaltına alınan 8 eylemcinin yargılanma sürecini anlatıyor.
Gözaltına alınan savaş karşıtı göstericilerden birisi Kara Panterler başkanı, diğerleri de savaş karşıtı grupların liderleri. Film boyunca günümüz dünyasında yaşananları görüyoruz. 1968`den bu güne yargılama sisteminde değişen pek de birşey olmamış desek abartmış olmayız. Zira adaletin, hak ve hukukun temsil edildiği yerin nasıl işkencehaneye dönüşebileceğini açık bir şekilde gösterebilme cesareti bulmuşlar.
İşgalin, sömürünün ve katliamın karşı çıkılması gereken insanlık dışı bir durum olduğunu kendi bilgileri çerçevesinde anlatmaya çalışan savaş karşıtlarını tamamen susturup halka gözdağı vermek için kurulan mahkemedeki hukuksuzluklar 1 saat 29 dakika boyunca izleyicilere gösteriliyor.
O kadar ki günümüz Türkiye’sinde direnenlere verilen halkı rahatsız etme, alanı işgal etme vs. gibi mesnetsiz cezaların benzerini filmde görüyoruz.Mahkemeye saygısızlık fiili! Bu yüzden de yargıç yağmur gibi keyfi cezalar yağdırıyor. Sadece içindeki nefreti, egoyu tatmin için değil, mahkeme salonuna kadar gönderdiği federallarının efendisine iyi uşaklık yapabilmek içinde yapıyor bunu.
Fakat Nafile! Haklı`nın sesi hep aynı şekilde çıkıyor! „Bu bir adalet parodisidir. Cezanızın aslında bizi değil sizi mahkum ettiğini biliyorsunuz.“ Bir başkası şöyle diyor: „Daha önce bize en üst mahkemeye saygı göstermediğimizi söylediniz, ama bizim için en üst mahkeme Federal mahkeme değildir“ deyince yargıç, „ En üst mahkemenin yargıtay olduğunu söylüyor. Hoffman „ En üst mahkeme olarak biz halkı görüyoruz. Otoritenize saygı göstermediğimizi söylüyorsunuz.
Evet gayri-meşru olarak gördüğümüz bir otoriteye asla saygı göstermeyiz. Böyle gayri- meşru olarak gördüğümüz bir otoriteye ancak direnç gösterebiliriz“ karşılığını veriyor. Serbest mi bırakıldılar, ceza mı aldılar, bırakalım onu siz izleyerek öğrenin. Ama şunu bilin ki bu gerçek bir hayat hikayesidir.
Ve işte Mahkemedeki gibi direnişler sayesinde Amerikan halkının Vietnam işgaline bakışı değişti, ABD Vietnamdan çekilmek zorunda kaldı.
http://basinadasi.org/index.php?p=news-detail&pid=105
Even The Rain (yağmuru bile)
Yapım: 2010 – İspanya, Fransa
Tür: Dram, Tarih
Oyuncular: Gael Garcia Bernal, Luis Tosar, Najwa Nimri, Cassandra Ciangherotti, Emma Suarez
Süre: 98 Dakika
İspanyanın 2011 Oscar adayı Yağmur Bile, yönetmenlik, Kristof Kolomb ve temel insan hakları mücadelesini bir araya getiriyor. Senaryosu Ken Loachun daimi senaristi Paul Laverty tarafından yazılan bir film.
Filmin kahramanı yönetmen Sebastian, Kristof Kolomb ile ilgili bir film çekmeye kararlıdır. Bunun için Bolivya’yı seçer. Hiç öngöremediği olaylar ile karşılaşır.
1492’nin Latin Amerika’sı. Kristof Kolomb’un adaya ayak basması ile başlayan kara günler 2000’li yıllarda devam edişinin resmedildiği film bir belgesel kadar tarihi bilgilere sadık kalınarak yapılmış.
Adaya ayak basan sömürgecilerin ülkenin yer altı ve yer üstü kaynaklarını tüketerek yerli halkı mahkum ettiği açlık ve yoksulluğu çok akıllıca düşünülmüş bir senaryoya yerleştiren yapımcı filme de çok başarılı Gael García Bernal’e baş rol vermiş. Motosikletli günler, Neruda, Babil gibi güçlü ve toplumsal içerikli projelerde yer almış oyuncu Gael Garcia kadar Luis Tosar, Kristof Kolomb’u oynayan Karra Elejalde ve İspanya sömürgeciliğine karşı çıkan papazı oynayan Carlos Santos’un da oyunculuk performansı filmi daha da izlenmesi gereken film haline getiriyor. Ayrıca filmde bir çok yerli halktan insanların da rol alması izleyenlere bir film değil adeta bir belgesel izliyor hissi veriyor.
1492’de başlayan Latin Amerika’nın yer altı ve yer üstü zenginliklerinin talan edilmesinin tarihini Bolivya’dan anlatıyor film. Sömürgeleştirmek amacı ile Latin Amerika’nın bir çok yerini İspanyol krallığı adına işgal eden kâşif Hernan Kortes’in yardımcısı Bernal Diaz del Castillo ele geçirdikleri topraklar için “ Tanrı’ya ve hükümdarımıza hizmet için geldik biz buraya. Fakat aynı zamanda buradaki zenginlikler için de geldik” der. Zenginliklerini bitirdikleri ülkelerin sularına bile göz dikiyorlar emperyalistler. İşgal ettikleri yerlerde yaşayan yerli halklara yaşattıkları zulüm hala devam ediyor. Ama nasıl? İşte bu filmde bu sorunun cevabını bulacaksınız.
Tüm zenginlikleri bitirilen topraklarda artık emperyalist şirketler suyu bile metaya dönüştürmüş durumda ve “suyu bile” halka çok görüyor. Suya bile göz dikme ahlaksızlığı sömürgecilere aittir ve bu zulme karşı mücadele kaçınılmazdır. İzleyeni bir çok konuda bilgi sahibi edecek filmi izlemenizi kesinlikle öneriyoruz. İyi seyirler.
Zafer Benim – The Ron Clark Story
Yapım: 2006
Yönetmen: Randa Haines
Oyuncular: Griffin Cork, James Dugan, Jerry Callaghan, Judith Buchan, Matthew Perry
Senaryo: Annie DeYoung, Max Enscoe
”Bu öğrencinin kapasitesi bu kadar, daha fazlası olamaz”, ” O kadar anlatıyorum anlamıyor”, Çağırıyorum gelmiyor, söylüyorum yapmıyor”, ”Bu halktan bir şey olmaz” gibi klişe cümleleri çok sık duyarız. Burjuva kültürünün sürekli aşıladığı bireyciliği, bencilliği, umutsuzluğu, karamsarlığı, çaresizliği, kabullenmeyi, tercih eden insanlar genellikle bu klişe cümlelere başvururlar. Oysa değişim ve dönüşümün kaçınılmaz olduğu toplumlar tarihinde değişimin hangi yönde olacağını belirleyen her zaman için emek harcayanlar olmuştur. Gerçek hayattan uyarlanan filmde bir okuldaki en kötü sınıfta toplanan öğrencilerin imkansız olarak görülen değişimlerini göreceksiniz.
Bir insanı değiştirip dönüştürmenin temel koşullarının emek, ısrar, ve kararlılık olduğunu Öğretmen Ron Clarck’ın hikayesinde izleyeceksiniz. Koşullar ne olursa olsun bir insanı değiştirmenin her zaman mümkün olduğunu öğreten Clarck’ın yöntemleri karşılaştığımız sorunları çözme konusunda bizlere yol gösterecektir. Sorunlarımızı çözebilmek için sorunun kendisiyle değilde soruna zemin oluşturan koşulları ortadan kaldırmak gerekir. Clark’ta başarısızlıkla değil başarısızlığa sebep olan nedenleri bulup sorunu kaynağında çözerek öğrencilerin inanılmaz değişimlerini sağlıyor. Filmi izledikten sonra sorunlara daha farklı yaklaşacak, teoride öğrendiğimiz diyalektiğin temel ilkelerini hayatın içinde somut bir şekilde görme imkanı bulacaksınız.
Sulla Mia Pelle
Yapım Yılı: 2018
Dili: İtalyanca- Türkçe altyazılı
Süresi 1 saat 40 dakika
Filmin Konusu: Orta halli bir İtalyan ailenin oğlu olan Stefano Cucchi, yıllardır uyuşturucu batağındadır ve bir çok kez de terapi görmüştür. Son tedavisinden sonra babasının yanında çalışmaktadır. Aile Stefanoya yüzeysel yaklaşmakta, ona değer vermemekte ve sürekli eleştirmektedir. Bir gün arkadaşı ile arabanın içinde uyuşturucu alış-verişi yaparken, polis tarafından kontrol edilir. Üzerinde uyuşturucu bulunur ve işkence ile gözaltına alınır. İşkenceye o sırada oradan geçmekte olan izinli polisler de katılır. Gözaltına alındıktan bir hafta sonra hayatını kaybeder. Film Stefanonun gözaltına alınmasından hayatını kaybettiği zamana kadar geçen zamanı anlatıyor. İzinli polislerin bile gözaltı sırasında işkence yapkmaları, karakol, savcı, mahkeme, avukat ve diğer adaleti tesis etmesi gereken herkes Stefanonun işkence gördüğünü kafası, gözü ve yüzündeki morluklardan, ayakta duramayacak kadar sırt ve bel ağrıları olduğunu görmektedirler ama hiç kimse bunu ne sorar ne de gerekeni yapar. Hatta ailesi ve avukatıyla görüşmesine bile izin verilmez. Tedavi için hastahaneye götürülür ama en sıradan ihtiyaçları karşılanmaz. Stefanonun ölümünden sonra ailesi soruşturma açar. Soruşturma sonucunun adaletsiz olduğundan dolayı ailesi bir dernek kurup adaletsizliğe karşı mücadele başlatır.
Filmi neden izlemeliyiz: Film İtalyanın en tartışmalı geçen davalarından, gerçek hayattan alınmıştır. İtalyada her yıl 100 un üzerinde işkence vakaları görülüyor. Film hem adaletsizliği hem de uyuşturucunun yarattığı sonuçları gösteriyor. Devletler bir yandan uyuşturucudan kar edip, kendisine karşı oluşabilecek gücü yok ederken aynı zamanda uyuşturucu bağımlılarına her türlü adaletsizliği hak olarak görüyorlar. Uyuşturucuya ve adaletsizliğe karşı mücadelenin ne kadar önemli olduğunu gerçek bir olaydan yola çıkarak anlayabiliriz. Böylece birlikte mücadele, birlikte çözüm metodlarını geliştirebiliriz.
Ada Tv’den alıntıdır
A Zori Zdes Tikhie – Sakindi Oranın Şafakları
Yönetmen: Stanislav Rostotsky
Oyuncular: Lyudmila Zaytseva
Andrey Martınov
İrina Dolganova
İrina Şevçuk
Olga Ostroumova
Elena Drapeko
Tür: Aksiyon, Dram, Savaş, Tarih
Yapım: Sovyetler Birliği – 1972
Rusya’nın kuzey batısında Finlandiya sınırlarına yakın Karelia bölgesinde 171 nolu küçük istasyonda kadınlardan oluşan uçaksavar batarya birliği konuşlandırılır.Görevleri bu bölgeden geçecek Alman Nazi savaş uçaklarına karşı koruma sağlamaktır.. Bir gün ormanlık bölgede paraşüt birliğinden iki Alman nazi askeri görülür.Ormana indirme yapılmıştır.Planları Kivorsk demiryoluna ulaşmaktır.. Kıdemlı Başçavuş yanına beş kadın uçaksavar kadın askerini alarak ormana bu iki Nazi Alman askerini yakalamak için gider.Ormandan geçiş zordur.Bataklıklar,geçilmez yerler vs.Buldukları Alman askerlerinin bildikleri gibi sayılarının iki değil 16 olduğunu görürler.16 iyi teçhizatlı otomatik silahlarından oluşan Nazi birliğine karşı 5 kadın uçaksavar 6 sovyet savaşçının onları durdurmak için giriştikleri kahramanca gerçek hikayesidir. II.Paylaşım savaşının sonuna dek Sovyetler Birliği Kominist partisi Gençlik örgütü’nün hücum taburlarında Nazilere karşı savaşmış olan Sovyet yazar Boris Vasilev’in bu kitabı aynı isimle 1972 yılında Stanislav Rostotsky tarafından beyaz perdeye aktarılmıştır. Küçücük kitaptan çıkarılmış dev bir film deniliyordu..
Ülkemizde ilk defa 1977 yılında 13 sinemada gösterime giren film iki bölümde çekilmiştir.Filmin savaş öncesi ve sonrası dönemleri ve de özellikle kadın askerlerin geçmişi-hayalleri renkli çekilmiştir.Geçmiş yaşantılarına dönüş yaparak psikolojik ve duygusal durumlarından hareketle karekterlere derinlik kazandırılmıştır.Ve bugün nerede olduklarına dair fedakarlık ve kahramanlıklarını yansıtmıştır beyaz perdeye.Her biri Alman işgalinden çok çekmiştir.Babasını,eşini,kardeşini,çocuğunu bırakıp askere yazılmışlardır.Hepsinin Nazi faşizminden intikam alacak nedenleri vardır.. Daha önce savaş tecrübesi olmayan 5 kadın savaşçının donanımlı 16 Nazi askerine karşı belirleyici olanın üstün teknolojinin değil vatan ve halk sevgisi olduğu ve herkesin savaşabilir,savaştırılabilir olduğu gerçeğini ispatlamıştır..
Savaşma ve savaşı yönetmenin,hesap sorma bilincinin ve kararlılığının,halkına ve yoldaşına güvenin adıdır anlatılan zafer.. Altı Sovyet askerinin kendilerinden üç kat fazla fazla donanımlı nazi birliğine karşı ne yapabilir sorusu bugün ‘’yaralı ve silahsız 3 gerilla ne yapabilir’’ sorusuyla komutan Leyla ve Bilgehan’larda somutlanarak cevabını bulmuştur. Belirleyici olanın moral üstünlüğü ve koşullara,olanaksızlığa teslim olunmayan ideolojik haklılıktı aslolan..Şu bir gerçek ki hiçbir zaman düşmandan fiziki olarak güçlü olmayacağız.Ancak tarihsel ve siyasal haklılıktan alınan güç,irade ve ideolojiyle düşmanı MORAL GÜÇLE,güçlü olanı GÜÇSÜZ OLANLA modern olanı İLKEL OLANLA yenilebilirdi.
Lenıngrad ’dan Stalingrad’a Çin’den Vietnam’a Küba’dan Kızıldere’ye bugüne savaşma kararlılığının ve kesintisiz devrimin adıdır bugün. Direnen Sovyet kadınlarından Komutan Leyla’lara devrime meşaledir bizim kadınlarımız ! Dün olduğu gibi bugünde herkes bu ahlaksız kapitalist düzenden alacaklıdır.Ülkemizde son yıllarda özellikle kadınlarımıza artan saldırının sebebi bu düzendir .Onun ahlakıdır.Sorumlusu siyasi iktidardır.
Bu kitap bir yanıyla direnen Sovyet kadınlarının ve Komutan Leyla’ların kadınlara mücadele çağrısı ve davetidir. Kitap ve filmin okunmasını-okutulmasını ve birlikte izlenilmesini öneriyoruz.Kitap sıcak anlatımı,sade dili ve akıcılığı kadar öğreticiliğiylede hayata,mücadeleye katkı ve de örnekler sunuyor.
KEFERNAHUM
Yönetmen: Nadine Labaki
Oyuncular: Zain Al Rafeea, Cedra Izam, Nadine Labaki devamı
Ülke: Lübnan, Fransa
Film göçmen bir ailenin yaşamını ele alırken, evrensel bir sorunu gözler önüne seriyor: Göçmenler…
Emperyalizmin yolaçtığı savaşlar ve yoksulluk nedeniyle milyonlarca insan yeni bir yaşam aramak için yerinden yurdundan ayrılmak zorunda kalıp göç yollarına düşüyor.
Kağıtsız, kayıtsız yaşamlar, ucuza çalıştırılan, parası bile tam verilmeyen insanlar, sefalet ortasında yozlaşmanın en kötüsünü yaşayan aileler, filmin ana görüntüsünü oluşturuyor.
Ve böylesi bir sefalet ortasında 12 yaşında bir çocuk ZEİN, 11 yaşında kız kardeşinin borç karşılığı evlilik için satılmasına karşı çıkarken, aslında yaşadığı koşullara ve sefaletin yol açtığı değersizleşmeye alışmıyor, itiraz ediyor. Hep bir yol arıyor.
Bu yanıyla yoksulluğun yozlaştırdığı toplum içinde teslim olmayan, itiraz eden ZEİN kişiliğinde, insanın özündeki değerlerin, sevginin gücünü görüyoruz.
Filmin temel zaafı ise, ne yoksulluğun nedenini, ne de milyonlarca insanın göçmen oluşunu ve sistemi sorgulamaması.
Dahası İsveç’e, Avrupa’ya ya da Türkiye’ye doğru göç yollarına çıkılmasını mutlu bir çözüm gibi göstererek, insanları yanlış yönlendirmesi. Göçmenleri Türkiye’de ya da Avrupa’da bekleyen koşullar, özünde çok ta farklı değil. Esas çözüm, göçmenliği yaratan koşulların ortadan kaldırılması.
Film eleştiri ve tanıtımı ADA Tv den alınmıştır
Truman Show
Yönetmen: Peter Weir
Senaryo: Andrew Niccol
Oyuncular: Ed Harris, Jim Carrey, Laura Linney
Ödüller: 3 Oscar Adaylığı. Diğer 38 ödül & 65 adaylık.
1998 yılında vizyona giren, yönetmenliğini Peter Wair’ın yaptığı, başrolünde Jim Carrey’nin oynadığı bir film Truman Show…
Jim Carrey’nin canlandırdığı Truman Burbank bir adada yaşayan, görünür de hayatında her şey normal olan 30 yaşında bir adamdır. Bir işi, evi ve eşi vardır. Fakat Truman dışındaki herkesin çok iyi bildiği bir gerçek vardır. Truman’ın otuz yıllık yaşantısı kurgulanmış bir televizyon showudur. Yani, onun haricindeki herkes oyuncu, yaşadığı ada bir televizyon stüdyosu ve doğduğu andan itibaren başından geçen her şey bir televizyon yapımcısının kararlarıyla olmuştur. Truman Show otuz yıldır aralıksız yayımlanan yirmi dört saat süren bir televizyon programıdır. Truman’ın henüz doğduğu anda bir televizyon yapımcısına satıldığından ve arkadaşlarının, eşinin, annesinin, babasının kurgulanmış karakterler olduğun- dan haberi yoktur. Truman aklı erdiği andan itibaren yaşadığı bu yapay adadan çıkmaması için her şey düzenlenir. Denize açılma fikrini yok etmek için, deniz fobisi geliştirilir, ta çocukluğundan. Truman denize açılamaz. Ayrıca ne zaman bu tarz düşüncelere kapılsa eşi, mortgage borcundan, gelecekte dünyaya getirmek istedikleri bebeklerinden vs. bahsederek Truman’ı o düşünceden uzaklaştırır.
“Genç Truman: Ben kaşif olmak istiyorum, tıpkı Büyük Magellan gibi.
Öğretmen: (Haritayı gösterek) Geç kaldın, burada keşfedilecek yer yok!”
Filmin ana ekseninde bir soru yatmaktadır: Ya başkalarının sınırı çizdiği bir dünyayı yaşıyorsak? Truman’ın yaşadığı dünyanın sınırlarını belirleyen bir program yapımcısı var ve otuz yıldır canlı yayınladığı, yirmi dört saat süren show programının zarar görmemesi için yapamayacağı hiçbir şey yok. Peki bizim hayatlarımızın sınırını belirleyen ne? Yirmi dört saatlik günün iyimser bir ortalamayla on saati işte, iki saati yol da, iki saati yemek vb. temel ihtiyaçlarla, sekiz saati uyuyarak geçiyor. Geriye yalnızca dört saat kalıyor ve bu dört saatte de kimsenin bir şey yapacak hali yok çünkü herkes YORGUN oluyor. Zaten bizim sınırlarımızı çizenlerin o dört saat için de hedefleri var. O dört saatin, yine iyimser bir tahminle, iki saati de dizi izleyerek geçiyor zaten. Yaşadığımız hayatların sınırını belirleyen bir düzen var. Her şeyin bir sınırı olur fakat içerisinde bulunduğumuz düzen, ki adının önüne sömürü sıfatını ekleyebiliriz, bizim yaşamlarımızı kendi devamlılığı için belirliyor ve bizi, hepimizi kendi geleceğinin teminatı olarak görüyor ve böylece yaşamlarımızın sınırı sömürü düzenine uygun çizilmiş oluyor.
Kapitalizm sömürü düzenini sürdürebilmek için her türlü alçaklığa baş vuruyor. Truman Show filmi biraz da bunun üzerine şekillenmiş. Truman’ın hayatında her şey o çarka hizmet etmek için var. Eşiyle mutfakta sıcak bir sohbete girdiği esnada eşinin mutfaktaki herhangi bir eşyayı alıp kameraya tanıtması gibi.
Bir gün tıpkı Truman Show’daki gibi geminin ucu duvara değecek ve o gün kapitalizmin showu bitecek. İçinde yaşadığımız hayatları, bize çizilen sınırları kabul etmeyelim… Çünkü, hayatlarımız birilerinin düzeninin teminatı olamayacak kadar kıymetli
Çapayev
Yönetmen: Georgi Vasilyev, Sergei Vasilyev
Hikâye: Dmitri Furmanov (kitap)
Oyuncular: Boris Babochkin, Boris Blinov
Varvara Myasnikova, Leonid Kmit
Tarih: 1934
Süre: 95 dakika
Ülke: Sovyetler Birliği
Dil: Rusça
“Devrim, bir akşam yemeği değildir.
Devrim, bir edebi eser değildir.
Devrim, incelikle yapılmış bir nakış değildir.
Devrim, bir şiddet eylemidir.”
Mao Zedong
Çapayev 1934 yapımı bir Sovyet savaş filmidir. Vasilyev kardeşler tarafından Lenfilm için çekilmiştir. Rusya İç Savaşında bir savaş kahramanı haline gelmiş Kızıl Ordu komutanı Vasili Çapaev’in biyografisi üzerine kurgulanmıştır.
Ne en çok izlenenler listelerinde görürüz onları ne de televizyon kanallarında izleyebiliriz. Çünkü onlar,Büyük İnsanlığın dününü ve bugününü anlatarak yarınına ışık tutan devrimci sinemamızın filmleridir. Ve Sovyet yönetmenler Vassiliev kardeşlerin filmi Çapayev de onlardan biridir. Filmde anlatılan, Çapayev’inhikayesidir ve bu elbette ki, bizim hikayemizdir…
Bilinir; Ekim Devrimi sonrası Rusyası’nda Lenin önderliğindeki Bolşevikler ve halklar için yeni ve daha zorlubir süreç başlamıştır. Bir iç savaş sürecidir başla- yan. İktidarını kaybetmiş karşı-devrimci sınıf ve her türden uzantıları, devrimi boğmak için emperyalistlerin de desteklediği Beyaz Ordu’da birleşmişlerdir. Bütün ülketopraklarında Beyaz Ordu ve Kızıl Ordu’nun eski ile yeninin, haklı ile haksızın savaşı sürmektedir.
Eski bir çavuş olan Vassily İvanoviç Çapayev, Beyaz Ordu’ya karşı devrimi savunan Kızıl Ordu’ da bir tümenkomutanıdır. Çapayev askeri konularda iyi bir komutandır, taktik ve kararlarıyla sonuç alır, askerlerini savaştaiyi yönetir ve iyi savaştırır. Beyazlar da farkındadır bunun ki karşı devrimin komutanlarından biri onun için“ciddi bir rakip “der. Çünkü, tek bir hedefe kilitlenmiştir Çapayev: Devrimi korumak ve Beyaz Ordu’yu yok etmek.
Parti, Çapayev’in tümenine bir politik komiser gönderir. Politik komiser Furmanov’un tümene gelmesiyleberaber Çapayev için yeni bir süreç başlamıştır.
Partili bir komünist değildir Çapayev. Lenin önderliğinde devrimi korumaya kilitlenmiş olmasına rağmen bilgive politik bilinç açısından oldukça geridir. Bir köylünün “Bolşevik misin yoksa komünist misin?” sorusundakikasıt ve basit iğneyi dahi anlayamaz. Furmanov’un gelişiyle birlikte daha çok açığa çıkmıştır bu. Adını ve otoritesini herkese kabul ettirmiştir Çapayev. Oldukça serttir. Altında ki insanlara sürekli bağırır. Kurallar,gereklilikler değil, Çapayev’in söyledikleri doğrudur her zaman.
Çapayev’le Furmanov arasında bir çatışmabaşlar. Furmanov Çapayev’in kararlılığını, devrime ve Lenin’e olan bağlılığının, karşı-devrimcilere olanöfkesinin farkındadır. Çapayev’in askerleriyle ve köylülerle olan ilişkilerini gözlemler. Kimi zaman, onu,sorular sorarak sıkıştırır. Çapayev’de bilgiye ve öğrenmeye dair bir ilgi yaratır. Çapayev kendine, ilişkilerineçeki düzen vermeye başlar. Öğrendiklerini altındakilere de anlatır. Yaşanan, iç savaşın ağır koşullarında, yeniinsanın kendini yaratma sürecidir esasında. Çapayev ben değil biz olmayı ve bu olmaksızın Beyazların aslayenilemeyeceğini; işçi sınıfının iktidarının, devrimin ve sosyalizmin asla korunamayacağını öğrenir. Furmanov’la çok sert tartışmalarından birinde Çapayev patlar: Burada komutan kim? Sen mi, ben mi? Furmanov’un cevabı kısa ve fakat yeterince öğreticidir: Sen ve ben…Yani, BİZ…
Savaş koşullarında insana ait her duygu daha özel ve yoğun yaşanır. Aslolan savaştır ve zaferin kazanılması, karşı-devrimin bütünüyle ezilmesidir. Böyle olduğu oranda aşk en güzel, en derin ve en güçlüsünden yaşanır. Çapayev’in emir eri Petka ve Furmanov’la beraber tümene gelen gönüllülerden olan Anka’nın aşkı da böyledir. Anka iyi bir mitralyözcü olmak ister ve ona bunu öğretecek olan Petka’dır. İşte Anka ve Petka’nın aşkı bu eğitim süreciyle, Beyaz Ordu’ya karşı savaş arkadaşlığıyla doğmuş ve büyümüştür. Ki aşk, devrimin zaferi için mitralyöz öğrenmek ve öğretmektir…
Filmde karşı-devrim cephesinde yer alan halktan insanların duygu ve düşünce dünyalarını da Beyaz Ordu komutanı Kappalev’in emir eri Petroviç üzerinden görürüz. Petroviç’in kardeşi hasta ve ölmek üzeredir. Bunu öğrenen Kappalev gerçek anlamda hiçbir şey yapmaz. Öte yandan Petroviç kardeşinin istediği balık çorbasını yapmak için balık tutarken Petka tarafından esir alınır. Petka, Petroviç ve kardeşinin hikayesini dinledikten sonra, suç işlediğini ve tutuklanacağını bildiği halde Petroviç’i serbest bırakır. Petroviç, kardeşinin ölümüyle beraber karşı-devrim saflarını terkeder ve Kızıl Ordu’ya katılır. Ve verdiği bilgiler sayesinde Beyaz Ordu’nun büyük bir saldırısı püskürtülür.
Ekim Devrimi ve devamında iç savaş mücadelesi sayısız Çapayev’i yaratmıştır. Ve zaferler Çapayev’lerle kazanılmıştır. Çapayev’ler uzağımızda değil yanı başımızdadır. Onların dönüşümü; onların emekleri,yaşam ve mücadeleleri, ölümsüzlükleri halkların mücadelesinin kazanımıdır. Halklara yol gösteren birer klavuzdur herbiri. Anlatılan bizim hikayemizdir; Çapayev’i izleyelim..
AMİRAL Kükreyen Akıntılar
Yönetmen: Kim Han-min
Oyuncular: Min-Sik Choi, Go Kyung-Pyo, No Min-Woo, Jin Goo, Ryu Seung-Ryong
Yapım Yılı: 2014, GüneyKore
Senaryo: Kim Han-Min
Film, 26 Ekim 1597 günü gerçekleşen Myeongryang Savaşı’nı ele alıyor. Emrinde yalnızca 12 gemi bulunan Amiral Yi Sun-Shin ile 100’den fazla gemiye sahip Japon donanması arasında geçen adaletsiz bir savaşta, koşulların nasıl tersine çevrilebileceğini anlatıyor.
Yıl 1592. İşgalci Japonya hükümeti Çin’e yapacağı saldırılara yol açmak için Joseon Krallığı’nı istila etmeye hazırlanır. Haklı olan her halk gibi Joseon halkı da krallığı ile beraber direnişe geçer. Ve her direniş gibi bu direniş de kendi kahramanını yaratır. Amiral Yi-Sun-Shin savaştan sekiz yıl önce ajan olduğu düşünülüp kendi kralı tarafından korkunç işkencelere maruz kalmıştır. Ama Amiral bu haksızlığa rağmen birliğinin başında zafer için hazırdır. Hem de işkenceler yüzünden sağlığı kötü olmasına rağmen.
Savaşın en önemli öğesi insandır. Savaşta en önde yiğitçe savaşanlar olacağı gibi; korkanlar, hatta hainleşenler de olacaktır. Önemli olan tüm bu sorunları çözebilmektir. Bunun için savaş gerçekliğinin farkında olan ve askeri dehaya sahip cüretli komutanlar gereklidir. Amiral böyle bir komutandır. Halkının, askerlerinin arasında açıkça dolaşan korkunun farkındadır. Ve sabırla nasıl çözüleceğini düşünür. Oğluyla aralarında geçen diyalogda “Sorun plan değil, sorun askerlerin arasındaki korku” der Amiral. Amiral farkındadır; kağıt üzerinde mükemmel planlar yapılabilir ama önemli olan bunu uygulayacak olan insanlardır. Eğer ki savaşta askerlerin yüreğinde korku varsa; en iyi silahların, planların bir önemi kalmaz.
Amiral bu sorunu nasıl çözeceğini de söyler oğluna. “Korkuyu kullanmak gerekir.” der. Nasıl ki kendi askerleri korkuyorsa, karşı taraf da Amiral’den ve askerlerinden korkmaktadır. Amiral de bu durumu kullanır. Savaş sırasında düşmanın yenilebileceğini ve onların da korktuğunu kendi canını hiçe sayarak askerlerine gösterir.
Amiral, koşulları lehine çevirmeyi sanat haline getirmiş bir komutandır. Sadece 12 gemisi kalmasına rağmen düşmanın 300 gemisinin geçmesine izin vermez. Bilir ki bulunduğu alanı terk ederse, tüm ülkeyi düşmana vermiş olacaklar.
300 gemiye karşı 12 gemi. Amiral, her anı zekice hesaplamıştır. “Bir kişi görevini yaparsa binleri bozguna uğratabilir…”. Yüreği halk ve vatan sevgisiyle, haklılığına olan inançla dolu cüretli 12 gemi dolusu asker, 300 gemiyi bozguna uğratabilir. Hele de komutanlarının yüreği korkudan titremiyorsa.
“Korkunun karşıtı cesarettir” genel bilinen bir kanıdır ama doğru değildir. Bu düşünce yapısı insanların doğuştan korkak veya cesur olduklarını savunur, değişimi reddeder.
Oysa biz korkunun nasıl cesarete dönüştüğünü Kara Yılanlardan, Haziran’da genci yaşlısıyla ayaklanan, barikata taş kıran halkımızdan biliyoruz. Korkuyu yenmenin yolu sevgiyi büyütmektir. İnsana dağları deldiren o yüce sevgidir işte, doğaüstü yetenekler değil… İnsan halkına, yoldaşlarına duyduğu sevgi kadar kin duyar düşmanına. Ve duyduğu kin kadar, sevgi kadar savaşır.
Amiral rüyasında şehit düşen askerlerini görür. Şehitler intikam isterler rüyalarında. Tıpkı bizim rüyalarımızda şehitlerimizi görmemiz gibi. “Yatıp kalkıp Berkin diyorlar” diyor Tayyip Erdoğan. Haklı! Biz de rüyalarımızda Berkin’in sokağa akıtılmış beynini görüyoruz.
Amiral’in bulunduğu geminin düşman gemileri arasındaki göstermiş olduğu cesaret ve savaş yetenekleri diğer gemileri olduğu kadar halkı da etkiler. Onlar da coşku içinde nasıl yardım edeceklerini düşünürler. Dilsiz bir kadın kocasının ölümünü göze alarak düşman gemisinin yaklaştığının haberini verir. Üzerinden çıkardığı kırmızı etekliği bir zafer bayrağı gibi dalgalanır. Çığlığı ise yürek parçalayıcı bir ezgiye dönüşür…
Amiral filmi, yüreğinden korkuyu silen bir halkın imkansız denileni nasıl başardığını anlatıyor. Filmi izlerken mücadelimiz ve Anadolu’daki insan gerçekliği geliyor insanın aklına. Nazım’ın dediği gibi; korkak, cesur, cahil, hakim ve çocukturlar, ezilen tüm halklar gibi… “Ve kahreden, yaratan ki onlardır…“ Yenilebilirler de ama tarih hiçbir zaman zalimin yendiğini yazmaz. Haklı ve ebedi olan halktır.
tanıtım – leyla güney – tavır dergisi
Diren!
Yıl – Ülke: (2015) İngiltere
Tür: Biyografi, Dram, Tarih
Yönetmen: Sarah Gavron
Oyuncular: Carey Mulligan, Helena Bonham Carter, Meryl Streep, Brendan Gleeson, Ben Whishaw, Samuel West, Anne-Marie Duff, Grace Stottor, Geoff Bell, Shelley Longworth, Drew Edwards, Sarah Finigan, Romola Garai
Günümüzde bizler için sıradan bir şey olan haklarımızı kimler nasıl kazandı? Filmi izlediğimizde düşüneceğimiz ilk şey bu olacak sanırız. Bu gün kadınların miras hakkı, doğurdukları çocuklar üzerindeki hakları, boşanma hakkı, çalışma hakkı, oy hakkı gibi birçok hak bizler için doğal haklarımız gibi görülüyor. Fakat bu haklar birçok bedeller ödenerek kazanıldı. Aynı bundan sonrakiler için olduğu gibi.
Film 1900`lu yılların başında İngiltere`de kadınların oy haklarını kazanmak için yaptığı mücadeleyi anlatıyor. Tabii oy hakkı için mücadele, kadınların diğer hakları için mücadelesini de kapsıyor. Mücadelenin önderlerinden Emmeline Pankhurs, o güne kadar pasif- barışçıl olarak yaptıkları direnişi bir üst aşamaya çıkarır. O da anlamıştır ki “ Hak verilmez alınır. “
Mücadelenin sanıldığı kadar kolay olmadığını, bedeller gerektirdiği, sadece bu bedelleri göğüsleyebilenlerin tarih sahnesinde yerini alabildiklerini ve insanlık tarihine bıraktıkları mirası görebiliyoruz.
Tabii toplumsal sistemin kadınla erkeği bilinçli bir şekilde ayrıştırarak kendi iktidarını sağlama alma çabası hala devam ediyor. Aradan 100 yıl geçmesine rağmen İngiltere`de günümüzde kadınlarla erkeklerin aynı işte aldıkları maaş farkı % 18,6. Bu da bize sistemin reformlarla düzeltilemeyeceğini bir kez daha gösteriyor.
Mücadele etmeden kazanılamayacağını anlatan, “ Laf değil icraat “ cümlesinde ifadesini bulan, bir solukta izlenebilecek bir film. Hepinize iyi seyirler.
bir direniş efsanesi: bhagat singh
YÖNETMEN: Rajkumar Santoshi
SENARYO: Ranjit Kapoor, Piyush Mishra
FILM YILI: 2002
OYUNCULAR: Ajay Devgn, Sushant Singh, D Santosh
ÜLKE: Hindistan
SÜRESI: 155 min
Film tanıtıma geçmeden önce filmde adı geçen Bhagat Singh’i tanımalıyız….
Bhagat Singh Kimdir?
23 Mart 1931 yılında Hindistan’ın devrimci özgürlük savaşçılarından biri olan Bhagat Singh, Lahor Merkezî Cezaevi’nden alınıp darağacına götürüldü. Hindistan’da herkesçe bilinen bu özgürlük savaşçısı asıldığında sadece 23 yaşındaydı. Ölümü binlerce insanı devrimci yola girmeye teşvik etti. Singh, Hindistan’ın özgürlük mücadelesinde önemli bir rol oynadı.
Bhagat ve arkadaşı Batukeshwar Dutt, 8 Nisan 1929’da İngiltere yararına çalışan parlamentoyu bombaladılar, bu bombalar yalnızca ses bombasıydı ve kimseye zarar vermemişti. Burada Bhagat ve arkadaşı teslim oldular, amaçları yargılanmak, yargılanırken propaganda yapmak ve gazetelerce bu propagandanın halka ulaşması idi. Öyle ki, savunmalarında bomba yapımını en ince ayrıntılarına kadar anlatmışlar ve bu sayede halkın bomba yapabilmesini sağlamışlardı. Halk bomba imal etmeye başlayınca İngiliz ordusu büyük kayıplar vermeye başlamıştı.
Bhagat Singh mahkemede İngiliz hakime “Vaktiniz varken kaçın, şimdi tüm çocuklar bomba yapmaya başlayacak ve hepinizi buradan kovacağız” demişti. Daha sonra hapishanedeki kötü şartları protesto etmek için tüm örgüt ölüm orucuna yattı. Bhagat ve arkadaşları 15 gün süren ölüm orucuna girmiş ve bir arkadaşlarını yitirmişlerdi.
Bhagat ve arkadaşları 23 Mart 1931’de asılarak öldürüldüler.
Açlığın, yoksulluğun, adaletsizliğin olduğu bir ülkede yaşıyorsanız ve bu durumu kabullenmeyip bu düzene karşı gelip daha güzel bir gelecek için mücadele ediyorsanız elbet bunun bedelleri olacaktır. En büyük onur ise bu bedellere rağmen yılmadan, yorulmadan, uzlaşmadan mücadeleye adamaktır kendini.
Filmimizin kahramanı Bhagat, çocuk yaşta birçok şeye tanık olmuştur. Kendi halkını işgalci İngilizlerin işkencelerinde, katliamlarında görmüştür. O dönemde gelişen radikal mücadele ise Gandhi’nin İngiliz hükümeti ile işbirliği yapmama harekatıdır. Gandhi’nin bu kararı bir süre devam eder fakat Gandhi halkını yarı yolda bırakarak kararı iptal edip halkına ihanet eder. Bhagat‘ ın çocuk yaştan başlayan öfkesi hiç dinmez ve Gandhi’nin işbirliğine rağmen vatanın bağımsızlığı, halkının özgürlüğü için hesapsız kitapsız atılır kavgaya…
Rajkumar Santoshi’in yönetmenliğini yaptığı 2002 yapımı Bhagat Singh Efsanesi, İngiliz sömürüsü altındaki Hindistanı ve Hindistan’daki devrimci mücadeleyi anlatan bir film.
Bhagat içimizden biridir adeta. Bhagat gibi örnekler çoktur ülkemizde. Anadolu yiğitlerin beşiğidir. Halkı için, vatanı için gözünü kırpmadan canını verecek insanlar yetiştirir. Bizim kültürümüzdür bu evet “işgalci gavurlara” düşmanlığımız vardır.
Bizi sömüren, bizi açlıkla terbiye etmeye çalışan, yozlaştıran bir düşmana karşı direnmek de, onu yok etmek için savaşmak da meşrudur.
Filmin geneline baktığımızda Türkiye’deki devrim mücadelesiyle örtüşen olaylar fazlasıyla bulunmakta. Hapishaneye giren devrimciler, yaşam şartlarının iyileştirilmesi için, kurtlu yemekler yerine sağlıklı yemekler için, temiz kıyafetler için bedenlerini açlığa yatırabilir. Amaç elbette ki düşmanla girişilen irade savaşını kazanmaktır. Teslim olmak sadece elleri havada diz üstüne çökmek, başın eğik olmak diye yorumlanamaz. Teslim olmak iradenin satılmasıdır. Bunun için çelik iradeye sahip olabilmeli insan. Evet bu iradeyi biz 2000 yılından başlayıp 7 yıl süren Büyük Ölüm Orucu direnişlerinde gördük. 122 can, 122 yürek olarak düştüler toprağa, Anadolu her gün 122 kere öldü, 122 kere güneşe gömdü ölülerini. Onlar tohum olarak düştü toprağa.
Bhagat ve yoldaşları Hint halkının kahramanları, Hint halkının sesi soluğu, Hint halkının zafer çığlıkları oluyorlar. Şehitliklerine kadar ağızlarından düşürmedikleri tek sözse “Çok yaşa devrim” oluyor. Devrimin coşkusu, inancı en yalın, en sade nasıl anlatılabilir ki başka? En zor zamanlarda ve her koşul altında yeri göğü delen bir haykırış oluyor bu slogan. Bazen kendilerini yargılayan İngiliz mahkemelerinde, bazen idam sehpalarında, bazen de bir eylemin coşkusuyla atılan sevinç naraları…
Başta da anlatıldığı gibi fevkalade bir halk ve vatan sevgisiyle donanımlıydı bu gençler. Yaptıkları her eylemi halkı uyandırmak ve yaptıkları hiçbir eylemi halka zarar vermeden gerçekleştirmeleri halkına ve vatanına duyulan sevginin soyut bir sevgi değil tamamen somut altı dolu bir sevgi olduğu filmde ince ince işlenmiştir. Evet gerçekten de öyledir devrimcilerin sevgisi düzenin milliyetçilikle beslediği kafatasçı bir anlayışın sevgisi değildir. Emekçi halkın dökülen terine sevgidir, üreten halkın ürettiğine duyulan sevgidir. Yoksul, aç ama asla boyun eğmeyenlere yakışan sevgidir devrimcilerin sevgisi. Ustaların dediği gibi halk dediğin deryadır uyur uyur uyanır… Zalimden, zalimin zulmünden hesap sormasını billir, çalışan ve üretenin kendisi olduğunu ama yine kendisinin aç olduğunu bilir açlığının da hesabını sormasını bilir .
Ölmek ve öldürülmek : Hıncının kızıllığında belli belirsizdi bu fark…
Haklılığı, bedeli ne olursa olsun savunmak gerekir. Birçoğumuzun yolu ister istemez düşer “adalet” saraylarına. Çalarız o sarayların kapılarını belki adalet çıkar diye. Şu da bildiğimiz bir gerçek ki o kapıların ardında suçlular aklanır, katiller ödüllendirilir. Peki adalet nedir, kim sağlar, kimin elindedir, gözü bağlı tanrıça Themis’in terazisinin kefesi ezilenden yana mıdır? Elbettte ki hayır. Adalet fabrikada çalışan işçinin emekçi elindedir, toprağı alnının teriyle sulayan köylünün elindedir.
Mahkemelerde yargılanan birkaç devrimci değil sadece, yargılanan halkın umudu adalet özlemi ve kurduğu düşleridir. Bir gelenek vardır onyıllardan bu zamana gelen. Faşizmin mahkemelerinde yargılanan değil faşizmin mahkemelerinde faşizmi yargılayan olma geleneği. Bu gelenektir dik duruşumuz.
Filmimiz birçok ayrıntıyla birlikte genel olarak halk ve vatan sevgisini, devrimci duruşu, bağımsızlık özlemini işlemiştir. Mutlaka izlenmelidir.
Lagaan: Once Upon a Time in India
“Bir Zamanlar Hindistan”
Yapım: 2001 – Hindistan
Yönetmen: Ashutosh Gowariker
Oyuncular: Aamir Khan , Rachel Shelley , Gracy Singh , Raghuvir Yadav , Kulbhushan Kharbanda
Lagaan, İngilizler tarafından 1600’lü yıllarda başlayıp uzun yıllar devam eden sömürüyü ve sömürücülere karşı köylü Hintli’lerin ayağa kalkışının ve meydan okumasının filmidir. Lagaan’ın anlamı ise İngilizlerin Hint köylülerinden aldığı tarım vergisidir.
Filmimizin kahramanı olan Bhuvan köylü genç bir delikanlıdır. Filmde ilk olarak Bhuvan ile köyünü kontrolünde tutan, İngiliz Yüzbaşı’yla ormanda avlanırken karşılaşıyorlar. Bhuvan ve Yüzbaşı Russell. İngiliz yüzbaşı ormanda geyik avındadır. Bhuvan ise attığı taşlarla geyikleri ürkütüp kaçırmakta, İngiliz sömürgecinin ormanlarında hayvan avlamasına engel olmaktadır. Bu ilk karşılaşma önemlidir. Bhuvan kendi ormanını, toprağını, hayvanını sömürü için orada bulunan İngilizlere karşı korumaktadır. Buna karşı İngiliz yüzbaşı öfkelenmiş bir şekilde Bhuvan’ı tehdit etmektedir.
İngiliz sömürge yönetimi sırasında, Champaner adındaki küçük tarım köyünde, bütün gözler gökyüzüne çevrilmiştir. Son yağmur mevsimi çok kısa sürmüştür, bu yıl da tek bir damla yağmur bile düşmemiştir.
Endişelenen köylüler bir yandan verginin bu yıl iki katına çıkarıldığını öğrenirler. Bhuvan adında genç bir çiftçinin önderliğinde, eyaletin racasını görmeye giderler. Raca onlara bu konuda yetkisi olmadığını, kararın İngilizler tarafından verildiğini söyler. Kaprisli, öfkeli ve kibirli yüzbaşı Russell, köylülere kendi subaylarından oluşan bir takımla kriket maçı teklif eder, ne var ki köylüler bu oyunu hiç bilmez. Maçı kazanırlarsa, üç yıl boyunca Lagaan’dan bağışık tutulacaklardır; kaybederlerse, Lagaan üç katına çıkacaktır. Bhuvan bu maç teklifini kabul eder.
Kabul ettiği maçı kazanmaları gerçekten zordur köylüler için. Ama ortada hem bir bağımsızlık savaşı vardır hem de yokluk içinde geçmeyecek zamanlar vardır. Bhuvan bağımsızlık savaşlarının, içinde birçok küçük savaşların ve zaferleri barındırdığını bilerek bu savaşa girmişti. Tüm eyaletin üç yıllık geleceklerinin kaderi vardır bu maçta, kaderi bu adamların elindedir. Köylülerin çaresizlikleri, umutsuzları, hayal kırıklarının üzerine bir umut bir çare olarak geldi bu maç. Baştan adil olmayan bir yarışta, mücadelede adalet istediler.
Bhuvan kendine ve aynı köydeki insanlara güvenerek maçı kabul ediyordu. Burada filmin üzerinde ısrarla durduğu sadece savaş meydanlarında değil birçok alanda bağımsızlık savaşının olduğu gösterilmek istenmiş. Baştan kaybettiklerini düşünerek Bhuvan’ın kararına karşı çıkan köylülere. “Evinizi yangından kurtarmak için yanmak zorundasınız.” diyerek girdi Bhuvan bu savaşa. Ev dediğiniz bazen bir toprak parçası, bazen koskoca bir ülke, vatan olur. Yangından kurtarmak için yanmak zorunda olduğunuz. “Bu maç tarla ve ekinlerimiz için. Kazanırsak üç yıl mutlu olacağız.”. Vergi ödemeyen halk mutludur çünkü. Kendi emeğiyle kendini geçindirebilen, emeğine göz koyulmayan, emeği çalınmayan halk mutludur. Kendi ekip kendi biçtiğinde mutludur. Bunlar filmin genel karakteristik ve sürekli vermek istediği özelliği diyebiliriz.
Bu kriket maçıyla olacak olan Bhuvan’ın savaşı, sadece Lagaan vergisine değil Kast sisteminin üzerine de sopalarla vuracaktır. Köylülere “Onlar pantolonla oynuyor ve adına kriket diyorlar. Biz peştemalle oynuyoruz ve gilli-danda diyoruz. Atalarımızdan beri oynuyoruz” der Bhuvan.
Köylüler maçı kabul etmesinden dolayı Bhuvan’a karşı öfkelilerdir. Köylüleri ikna etmek öyle kolay değildir. Bunun çılgınlık olduğunu ve desteklemeyeceklerini söylüyorlar. Kendi çıkarları için köylülere ihanet edecek olan Lakha, karamsarlığın inançsızlığın başını çekiyor. Ama Bhuvan inanmıştır. Bu inanç ve ısrarla her gün çoğalacaklardır.
Ancak Bhuvan’ın aldığı kararın doğruluğuna inancı çok fazla. Bunu annesi ile olan konuşmasında görebiliyoruz. “Sen söyle anne. Tohumları ekmek için toprağı süren kim? Biz. Sulayan kim? Biz. Niye onların kesesini dolduralım?” Ayrıca yine Bhuvan’ın söylediği şu sözler filmin içinde önemlidir. “Sadece düşleri olanlar, onları gerçekleştirebilir. “ Bhuvan bir düşün peşinde bir maç veya savaşa girmiştir.
Köylülerin takımını oluşturanların kişisel özelliklerine göre bir strateji kurarlar. Kişisel becerilerini, özelliklerini, yerelliklerini/köylülüklerini ve kültürlerini yansıtıyorlar, buluşturuyorlar oynadıkları oyunla. Biri sapan gibi hızlı atıyor topu, biri gücü ile çok uzaklara vurabiliyor. Kiminin tutkusu, kiminin hızıdır bu özellikler. Bu oyuncular içinde İsmail adında bir oyuncu vardır. Köy, Müslüman köyü değildir ancak İsmail Müslümandır. Hint toplumu içinde ki çok kültüre, inançlara bir vurgu ve göndermedir.
Yüzbaşı Russell’in kibri filmde sürekli gösterilir. Burada verilmek istenen aslında işgalcilerin kibridir. Yüzbaşı orada tüm sömürücüleri göstermektedir İşgal ettikleri topraklardaki halk hep aşağıdadır onlardan. Aptaldırlar, zayıftırlar, cahildirler. Kendilerini yönetip, yönlendirecek bir efendiye ihtiyaç duyarlar. Onlar olmasa gelişemezler, aç kalırlar. Onlara bağlı olmak zorundadırlar. Silahlarının güçlerinden dolayı kendilerini güçlü, güvende ve yenilmez sayarlar. Birde buna karşı yönetmen birleşmiş halkın öfke ve cesaretlerinin, kararlılıklarının en büyük silah olduğunu, önüne geçilemez bir güç olduğunu gösterir. Bunu film boyunca görebiliriz.
Filmin yine önemli bir sahnesi de Arjan isimli köylünün yüzbaşının saldırısına uğramasıdır. İngiliz’in atı kadar değeri yoktur Hint köylüsü Arjan’ın. Hem köylüyü aşağılayıp eğlenecek, hem vergisini alacak. O kadar güveniyor kendine İngiliz. “Çizmelerimiz altında ezilmeye devam edeceksiniz.” diyerek gösteriyor bunu.
Ancak Arjan’ın “Sahip, taban ne kadar kalın olursa olsun yine de aşınır. Sonra çiviler batmaya başlar.” diyerek cevaplaması köylülerin birlik olduklarını göstermeye başlıyor…
Bir gün emperyalistlerin ayak izleri silinene kadar dünyadan, halklar vatanın bağımsızlığı için savaşmaya devam edecek. Birlikte kazanmanın, birlikte başarmanın hazzını keyifle izleyelim…
Gada Meilin
Künye: Gada Meilin Yapım Yılı 2002, Ülke Çin Yönetmen: Feng Xiaoning Süre 115 dk.
Gada, sonsuz bir maviliğin altında uçsuz bucaksız parıldayan çayırlığın ortasında duruyordu. Burası Gada’nın vatanı ve Gada’nın halkı, yoldaşları aynı maviliğin altında onun arkasında bekliyorlardı. Hepsinin yüzünde yaşanan tüm acıların gerginliği vardı. Ve hepsinin gözlerinde aynı çığlık vardı. Hepsi güneşin kolları arasındaydı. Güneş sanki gökyüzünün her yerindeydi.
Nereye bakarsan bak güneş, altın bir tepsiden saçılan alevler gibi alıyordu insanın gözünü. Gada yüzünü rüzgara döndü ve yoldaşlarına seslendi: Rüzgarı karşımıza alarak geri çekiliyoruz!
Ve bataklığa doğru geri çekilmeye başladılar. Hiç kimse ne olduğunu sormadı. Hiç kimse bir adım dahi geri adım atmadı. Vatanını ölüm pahasına savunan bir avuç adam ve kadın yüzlerini rüzgara dönerek bataklığa doğru ilerlemeye devam ettiler.
Önlerinde“Meilin” yani kılıcını halkın mutluluğu için kullanan önderleri olduktan sonra ölümün her türlüsü vız gelirdi onlara. Ve elbet bir bildiği vardı Gada’nın. Yoksa düşman kuvvetleri tepelerin ardına toplarını dizip beklerken kolay hedef olmak akıl karı değildi. Ve amansız top atışları başladığında yeterince uzaklaşmışlardı.
Gada’nın çocukluğundan bu yana duyduğu bir atasözü vardı: “Çayırlar yalnızca sürüleri beslemez, aynı zamanda ateşi de besler”. Vatanlarını işgal edenlere, yalınkılıç savaşanların karşısına topla tüfekle çıkanlara elbette ateşle karşılık vereceklerdi. Çünkü ateş onların dostuydu. Tıpkı rüzgarın da olduğu gibi. Kendisini aşağılayıcı gözlerle izleyen düşman ordusunun komutanının gözlerinin içine baktı Gada.
Sonra yayının ucuna yerleştirdiği ateş topunu çayırlığın orta yerine gönderdi. Rüzgar atının üstünde dörtnala giden bir süvari gibi topçuların ve komutanın üzerine doğru gidiyordu. Ve rüzgarın peşinde güneşin sıcağını ve aydınlığını geride bırakacak bir alev topu büyüdükçe büyüyordu. Vatanını savunan bir avuç karşısındaki silahlıüniformalı bir orduyu yuttu alev topu. Gada’nın ve yoldaşlarının zaferini ateş, rüzgar ve toprak doğurmuştu.
Gada Meilin, 2002 yılı Çin yapımı bir film. 1930’lu yıllarda geçen filmde Moğolistan’ın sonsuz çayırlıklarında yaşayan yoksul insanların arazilerini ve köylerini nasıl ölümü göze alarak savunduğunu anlatıyor.
Filmin kahramanı ise Gada. Gada, çocukluğundan bu yana “meilin” yani halkının huzuru ve mutluluğu için kılıç kuşanıp adalet dağıtan bir savaşçı olmayı düşler. Çünkü yaşadığı yeri ve insanlarını çok sevmektedir Gada.
Onun bu isteği feodal beyin yanında korumalık yaparken gerçekleşir ve bey onu “meilin” yapar. O artık Gada Meilin’dir. Büyük bir coşkuyla halkın içinde çalışır onları dinler. Bu arada evlenir ve ona destek olan bir eşi olur. Fakat Gada’nın gördükleri duydukları hiç de tahmin ettiği gibi değildir. Yaşadıkları toprakların satılacağını öğrenen halk huzursuzdur ve Gada Meilin’den bir çare beklerler. Gada ise bey ile görüşüp bu konuyu çözebileceğine emindir.
Ama Gada’nın bilmediği bir şeyler vardır. Emperyalizm beyleri satın almıştır ve bu feodal beyler büyük bir ihanet içindedirler. Vatanlarını parça parça satarlar. Yasalar, kanunlar sadece göstermeliktir. Halkın en temel talepleri kurşuna boğulur.
Gada’nın aklında tek bir şey vardır: Eğer o bir ‘meilin’ olmuşsa, her ne pahasına olursa olsun halkı için mücadele etmesi gerekir. Öyle de yapar. Beyin karşısına dikilir halkı adına bu yanlıştan vazgeçmesini söyler. Bey ise cevabını Gada’yı zindana attırarak verir.
Tutsak düşen Gada’yı eşi ve yoldaşları zindanlardan çekip alırlar. Ve artık geriye kalan tek şey, beylerin ve hükümetin halkı mecbur bıraktığı tek şey, kılıç kuşanarak düşmanı alt etmektir. Bunu başarırlar da. Ancak direniş yeni başlar. Bundan sonra her şey daha zor olacaktır. Ve büyük bir mücadele başlar. Gada, savaşın içinde kurmaylığı öğrenir, savaşmayı öğrenir, nasıl yaşanılacağını, nasıl ölüneceğini öğrenir.
En büyük destekçisi eşi ve çocukluk arkadaşı usta güreşçi Bater’dir. Her ikisiyle de beraber dövüşmüş, beraber ölümlerden dönmüştür. Büyük alevler düşmanı yuttuktan sonra daha gerilimli, daha politik bir savaş bekler onları.
Gada Meilin sömürüyü, zulmü, çıkar uğruna vatanı satmayı, ihaneti ve savaş gerçeğini başarılı bir şekilde işleyen bir film. Anlatmak istediğini iyi anlatıyor. Özellikle filmin detaylarında gizli bazı unsurlar çok düşündürücü ve öğretici. Filmin başından beri bozkırın ortasında enstrümanıyla hüzünlü ezgiler çalan bir adam yer alıyor. Akıp giden zamanı ve yaşananlara yapılan tanıklığı simgeliyor bu. Dökülen ezgilerin hüzünlü olması ise halkın çektiği acıları çağrıştırıyor izleyenlere. Bunun dışında filmin içinde birçok imge var. Ve bunlar filmin daha etkileyici olmasını sağlıyor. Yönetmen bu öğeleri ustaca kullanmış. Sonuç olarak filmin ardından zihnimizde ölümüne vatanına bağlılık ve feda ruhu yer ediyor
Günümüze ve ülkemize dönersek filmin bize anlattıklarını birçok olayla somutlayabiliriz. Bugün emperyalizmin saldırıları katmerlenmiş durumda. Zalim daha zalim ve halkın direnişini kırmada biraz daha ustalaşmış durumda. Ama bir de büyük bir gerçek var ki günümüz emperyalistleri ve onların işbirlikçileri bunu duymak bile istemiyorlar ama Gada Meilin’ler bugün çoğaldılar ve rüzgar hala bizim arkamızdan esiyor.
SON SAVAŞÇI
Filmin orjinal adı: Centurion
Yönetmeni: Neil Marshall
Oyuncular: Michael Fassbender, Dominic West, Olga Kurylenko
Yapım: İngiltere, 2010
Vizyon tarihi: 22 Ekim 2010
Süresi: 1s 37dk
Köleci dönemin Amerika’sı olan Roma imparatorluğu her yeri işgal ediyor.
Talanla, katliamla işgal ettikleri yerlerdeki halkları köle haline getiriyor.
Filmin geçtiği tarih, M. S. 117 yılıdır.
Britanya’da bir kavim, Romalıların işgaline karşı güçlü bir direniş sergiliyor; gerilla taktikleriyle savaşmaya başlıyorlar.
Direniş esas olarak, geriye kalan son savaşçı Quintus Dias’ın etrafında gelişiyor ve film, onun öyküsünü anlatıyor.
*
Film boyunca, savaş, direniş, feda üzerine çeşitli tartışmalar yapılıyor.
Gerilla savaşı, yeni bir savaş türü. Sonu olmayan, bitmeyen bir savaş gibi. Ama tek direniş yolu o oluyor bazen.
*
İntikam önemli bir duygu. Bununla savaşıyor ve hesap soruyorlar..
Romalıların talanı, işkencesi ve talanı bir kavmin intikamla dolmasına ve yenilmez bir savaş örneği yaratmasına neden oluyor. Eğer intikam almaya karar vermişlerse yemeden, içmeden, uyumadan takip ettiklerinin peşinden gidiyorlar. Taki intikam alana kadar.
*
Filmin felsefi belirlemeleri var: Görev ve onur herşeyden önemlidir.
Sözünde durmayan adam hayvandan farksızdır.
Yüzlerine mavi boyayı sürdüklerinde bu ya görevlerini başaracaklar ya da mezara gidecekleri anlamına geliyor.
Gökkuşağı Savaşçıları – Warriors Of The Rainbow
Vizyon Tarihi : 2011-09-09
Yapım : Tayvan (2011)
Süre : 2 saat 24 dakika
Filmin Ödülleri : 10 Ödül & 20 Adaylık
Senaryo: Te-Sheng Wei
Toprak; işgalci çizmeleri altında ezilince evlatlarıyla haykırırmış…
Gökkuşağı Savaşçıları filmi, Çin’in Japon işgalcileri tarafından yıllarca sömürülmüş olan bir bölgesinde geçiyor. Çin-Japon savaşında savaşı kaybeden Çin, savaş ganimeti olarak yerlilerin yaşadığı bu bölgeyi Japonlar’a veriyor.
İşte biz bu filmde Gökkuşağı Köprüsü’nde atalarıyla buluşmak için yaşayan yerli kabilelerin halkını, vatanını nasıl savunduğunu izliyoruz. 7’sinden 70’ine direnenleri…
İşgalciye karşı savaşa giden erkeklerin aklı arkalarında bıraktıklarında kalmasın diye, düşmana yakalandıklarında tecavüze uğramasınlar diye kendilerini ağaçlara asıyorlardı, kadınlar ve çocuklarını öldürüyorlardı. Teslim olmak yerine, onurlarını kaybetmek yerine.
“Vahşi” diyordu onlara işgalciler. Oysa “uygarlık” getirdik diyerek binlerce yerliyi kılıçtan geçiriyorlardı, yerlilerin çocuklarını devşiriyorlardı. Neden? Korku salıp sindirmek ve uygarlıklarını sorunsuz bir şekilde kurmak için. Yani uygarlık için her türlü vahşiliği yapıyorlardı. Ama onlar “vahşi” kelimesini yerliler için, vatanını, topraklarını, doğasını, ormanlarını, hayvanlarını, onurunu, namusunu, karılarını, çocuklarını, ailelerini, evlerini korumaya çalışanlar için kullanıyorlardı.
Muna.. Japon işgalcileri topraklarını talan ettiğinde henüz bir çocuktu. İşgalcilere aman vermeyen bir komutanın oğluydu. Babasının Japonlar tarafından savaş meydanında öldürülmesinin ardından onun bayrağını devraldı. Muna’nın yanında yürümeyenler de oldu. Teslim olanlar, işbirlikçileşenler çıktı. Kabileleri direnişe katmak için emek vermekten kaçmayan Muna, halkına ihanet eden Kabile şefleriyle de asla uzlaşmadı. Savaş öyle kolay olmayacaktı. Bazen senelerce bir su dinginliğinde beklemek gerekecekti. Bu onursuzluğu sineye çekmek değil ama kalbin işgalcilere öfke doluyken susmak gerekecekti bazen. Ve vakti gelince çağlayanlar gibi taşmak, önüne kattığını savurup atmak…
Film iki bölümden oluşuyor. Birinci bölümde işgali, ikinci bölümde direnişi izliyoruz. İşgal ve direniş… Biri varsa öteki de mutlaka varolan. Emperyalizmin olduğu bir dünyada direnenlerin olmaması mümkün değil. Bunca baskı, soygun, talan karşısında onurunu, namusunu korumanın, insanca yaşamanın tek yolu direniş çünkü. Boyun eğdirilmiş bir halk olmayı kabul etmiyor yerli kabileler. Tabi işbirlikçi yerliler de var. İşgalcilerle uzlaşarak hayatta kalmayı değil, atalarının ruhunu yaşatmak için, ona benliğini kazandıran kültürü için ölmeyi tercih ediyor direnenler.
Filmde dikkat çekilmesi gereken bir yan da, yerli kabilelerin sayı ve askeri donanım anlamında Japonlarla boy ölçüşemeyecek durumda olmalarına rağmen Japonlar’a çok büyük kayıplar verdirmeleri. Bunun nedeni ise çok basit. Çünkü Japonlar işgalci. Yerliler ise o toprakların sahibi. İşgalci dağları tanımaz, nehirleri tanımaz, halkı tanımaz. Ama yerli, en küçük taşına kadar avucunun içi gibi bilir. Nerede ne var bilmiyor. Yerliler ise her bir taşını, ağacını biliyor. Doğa yerlilere dost işgalcilere düşman olur böylece. İşgalciler hırsız, doymak bilmez, katil. Bu yüzden her türlü yaratıcılıktan yoksun. Yerliler ise topraklarını seviyor, halkını seviyor. Savaşta her türlü yaratıcılığını kullanıyorlar. İşgalciler her türlü silaha sahip, binlerce.. Yerliler toprakları için son kişi kalana kadar kendilerini feda ediyorlar. Gelecek kuşaklara özgür topraklar bırakabilmek için, teslim olmanın lanetini yaşamamak için.
O gün yerlilere böyle saldırdı işgalciler. Bugün de işgalci emperyalizm McDonalds’larıyla, dergileriyle, müziğiyle, iş adamlarıyla getiriyor uygarlığını… Bunların yetmediği yerde kan ve gözyaşı dökmekten çekinmiyor. Koca koca orduları, uçakları, tankları,bombalarıyla girdiği ülkelerde batağa saplanıp nasıl bir kağıttan kaplan olduğunu gösteriyor bize.
Sonucu emperyalizme karşı silahıyla hesap soran Kahraman Altun’un şii- rinde arayalım.
Hey sen!… Anarşist dedikleri.
Vahşice işkenceler görürken, dört duvar ardında.
Ve direncinin ve öfkenin
ve halkına bağlılığının
Ve onca işkenceye rağmen konuşmamanın
verdiği onurla Ve, ve, ve !
Bileklerinin kelepçeli olmasının verdiği cesaretle yumruklanırken vücudun Dışarıda konuşan medeniyet sana terörist diyorsa,
sana vahşi diyorsa, Biz vahşiyiz Oligarşi! kolla kendini…
Uyuyan Ses – La voz dormida
Yönetmen Benito Zambrano
Oyuncular: María León, Inma Cuesta, Ana Wagenerdevamı
Ülke İspanya
“Bu film; mezar başlarında sessizce ağlayan, mahkumlar için kendilerini feda eden, karakollarda, hapishanelerde ve infaz mangaları önünde hayatını yitiren tüm kadınlara bir saygı duruşudur.”
Cumhuriyetçilerin safında direnen kadınlar, İspanya’nın, ”Zil, Şal ve Gül”den ibaret olmadığını göstermiş, İspanya’nın her karış toprağına kanlarıyla ”No Pasaran!” yazmışlardı.
Bu film, Franco rejimindeki, faşizmin pençesindeki kadınların hayatlarını anlatıyor. Katledilen, işkence gören, babasız / kocasız / kardeşsiz bırakılan kadınları…
İspanyol senarist ve yönetmen Benito Zambrano’nun, 2011 yapımı La Voz Dormida’sı (The Sleeping Voice), Madrid doğumlu Dulce Chacón’un aynı adlı romanından uyarladığı bir film. Dilimize Uyuyan Ses olarak çevrilmiş.
Yoldaşlıklarından başka dayanacak ne bir yargının ne bir kurumun olduğu, kilise ve yönetimin el ele; içi ajanlarla, ihbarcılarla dolu faşist rejimine boyun eğmeyen kadınların dayanışmasının öyküsüdür izlediğimiz…
1936 yılında “Cumhuriyetçi Halk Cephesi” yönetimine karşı başlayan İspanya iç savaşı, geride yaklaşık 600.000 insanın yaşamına mal olan bir vahşeti tarihe kaydederken, faşizme boyun eğmeyenler için bitip tükenmek bilmeyen on yılları da peşi sıra getirmiştir. Cumhuriyeti savunanların dağlarda mevzilenmesi ile onlarla ilişiği olduğu düşünülen herkesin yok edilmeye çalışıldığı 1940’lı yıllara mercek tutar Yönetmen Zambrano.
İki kız kardeş üzerinden örülen öyküde; savaş suçlusu Hostensia, hamile olduğu için cezası doğuma kadar ertelenen bir idam mahkumudur. Hortensia’nın kardeşi Pepita ise politikayı, insanı ağına düşüren siyah bir örümceğe benzeten babasının görüşünü benimseyen ve rahibelerle aynı inanca sahip olduğunu sanan, okuma yazması bile tam olmayan bir kadındır. Ancak film boyunca yaşananlar onları, aynı mücadeleyi veren iki kadın haline getirecektir.
“zindanlar ve mezarlar politikayla ilgilenmeyen insanlarla doludur”
Ekmek ve Güller
Yönetmen: Ken Loach
Ülke: Fransa, İngiltere, İsviçre, İspanya, Almanya
Vizyon Tarihi: 2000
İşçi sınıfının medarı iftiharı yönetmen Ken Loach’un 2000 yapımı bir denemesi Ekmek ve Güller…
Bu filmde, bir grup göçmen işçinin patronlarına karşı başlatmış oldukları milyon dolarlık mücadenin ilginç serüveni beyazperdeye aktarılıyor. Bu hikayede, önce ülkeye yasadışı yollarla yeni giriş yapmış olan Maya’yı izleyeceğiz. Pilar Padilla’nın canlandırdığı Maya, Los Angeles’daki ofis binasında hizmetli olarak kendisine bir iş bulur. Ancak çalışma şartlarının zorluğundan dehşete düşen Maya, Sam (Adrien Brody) ile birlikte iş birliği yaparak, adi bir kapitalist olan zalim patronuna karşı girişilen mücadeleye katılır.
“Ekmek ve Güller” filmi bizlere örgütlü halkı hiç bir kuvvetin yenemeyeceğini bir kezde beyaz perdede göstermekte…
Amerikalı kadın işçiler 1912’de “Ekmek ve Gül istiyoruz” pankartıyla sokağa çıkmışlar ve bu onurlu direniş yıllar sonra Ken Loach’a ilham vermiş.
Gagarin
Yönetmen: Pavel Parkhomenko
Ülke: Rusya
Tür: Tarihi
Vizyon Tarihi: 6 Haziran 2013
Gagarin, uzaya ilk giden Sovyet kozmonotu olan Yuri Gagarin’in hayatını anlatıyor.
İnsanlığın uzaya açılma savaşıyla birlikte, Sovyet insanının gelişimini anlatan bir film.
Uzaya ilk gidiş için havacı subaylar arasında elemeler yapılıyor, biraraya getirilip eğitiliyorlar. Teknik eğitimin yanısıra Sovyet insanı olarak, uzaya ilk çıkış misyonunun önemi vurgulanıyor.
İlk denemelerde teknik bir çok aksaklıklar yaşanıyor. Ama kozmonotların tümü de ölüm pahasına gönüllü oluyorlar.
Pilotlar arasında kıyasıya bir yarış vardır. Sonuçta Gagarin bu yarışın galiplerinden biri olur. Neden Gagarin’in seçildiğinin temelinde ise, bedensel güç ve teknik bilgiden çok iradi davranabilmesi, yoldaşlık ilişkileri ve soğukkanlı olabilmesi vardır.
Neden Gagarin’i seçiyorlar? Çünkü; Gagarin, gönüllü , istekli , mütevazı , inançlı , heyecanlı , alçakgönüllü , emekçi , moralli , fedakar… Ama en önemli özelliklerden biri de kendisini partlatmayan, kendiliğinden parlayan biri olması.
Gagarin’in uzaya çıkışıyla birlikte, kadın, erkek, yaşlı, çocuk, genç herkes, sanki anlaşmış gibi, hepsi birden Kızılmeydan’a ‘uzay bizimdir’ sloganlarıyla akın ediyorlar. Bu aslında, uzayı fethetme savaşından çok kapitalizmle sosyalizmin savaşıdır.
– Gagarin, bir köylü çocuğudur. Uzaya çıkanlar halk çocuklarıdır. Gagarin 1961’de uzaya çıktı. Sonraki bir çok uzay yolculuğunda da gönüllü olmasına rağmen, parti ve Sovyet hükümetinin onu korumak istemesinden dolayı, bu talebi kabul edilmemiş ve Sovyet pilotlarının yetiştirilmesinde görevler verilmiştir. Fakat Gagarin, 1968’de yeni bir uçakla yaptığı bir deneme uçuşu sırasında kazada hayatını kaybetti.
Gagarin filmi, insanlığın bilimsel, teknik ve politik gelişimini anlatan bir film.